هلو

🔷🔷 مقدمه

در تولید این میوه چین، بزرگترین تولید کننده و ایران نیز جز ده کشور اول تولید کننده این میوه در دنیا محسوب می شود. عوامل مختلفی در افزایش کمیت و کیفیت تولید این محصول دخیل می باشد. یکی از این عوامل آفات و بیماریهای رایج در هلو می باشد. یکی از عارضه های رایج در هلو پیچیدگی برگ هلو می باشد که چندین نوع آفت و بیماری می توان منجر به پیچیدگی برگ هلو شود. برای آشنایی عوامل دخیل در پیچیدگی برگ هلو و نحوه کنترل و پیشگیری آنها ما را تا انتها این مطلب همراهی کنید.

همانطور که اشاره شد پیچیدگی برگ هلو (Peach Leaf Curl) رایج ترین عارضه مشاهده شده در این محصول می باشد که عواملی مانند بیماری لب شتری هلو، سفیدک سطحی هلو، انواع آفت مکنده مانند شته ها بخصوص شته سبز هلو و کنه می تواند موجب پیچ خوردگی برگ هلو شوند. 🔻🔻🔻🔻

🔑بیماری لب شتری هلو

بیماری لب شتری هلو یا باد سرخ می تواند اصلی ترین عامل پیچیدگی برگ هلو باشد. عامل این بیماری قارچی بنام (Taphrina deformans) می باشد. این بیماری جز بیماری تک چرخه ای می باشد، یعنی این بیماری یکبار در سال و اغلب در فصل بهار (اردیبهشت تا خرداد) ظاهر می شود. این بیماری بصورت اسپور (کنیدیوم) در فلس جوانه ها و یا بقایای گیاهی مانند برگها خزان شده پای درختان زمستان گذارنی می کنند و در فصل بهار با افزایش رطوبت و باز شدن جوانه ها، این کنیدیوم جوانه زنی کرده و تولید اندام رویشی (میسیلیوم) کرده که این مسیلیوم ها در بافت برگ نفوذ کرده و در اثر اعمال یکسری فرایندهای فیزیولوژیکی موجب افزایش تکثیر سلول های برگ در محل آلودگی و در نهایت موجب بدشکلی و پیچیدگی برگ می شود.

در اوایل فصل بهار به جهت خنک بودن دمای هوا و رطوبت بالا ابتدا لکه های زرد رنگ تا مایل به قرمز رنگ روی برگها ظاهر می شود که به تدریج این لکه ها توسعه یافته و بافت برگ در این محل متورم و ضخیم می شود و در نهایت موجب پیچ خوردگی برگ می گردد. ممکن است در سطح رویی و یا زیر سطح برگ لایه سفید رنگ مربوط به اندام زایشی قارچ نیز مشاهده شود. در صورتی آلودگی شدید بافت های متورم برگ به رنگ قرمز تیره تا قهوه ای در آمده و برگها دچار ریزش می شود. پیچیدگی برگ هلو موجب کاهش توانایی و راندمان برگ در فتوسنتز و در نتیجه ضعف عمومی درخت و کاهش توانایی درخت در تولید میوه می گردد. در درختان هلو آلوده به این بیماری مقدار تولید میوه ممکن است بطور قابل توجهی کاهش پیدا کند. این قارچ بیماریزا می تواند به گل ها نیز حمله کند و موجب ریزش گل ها گردد. میوه ها به ندرت به این قارچ آلوده می شود ولی درصورت آلودگی لکه های جوش مانند و برجسته قرمز رنگی روی میوه ایجاد می شود که رشد بافت میوه در محل لکه ها متوقف شده و این موجب بدشکلی میوه می گردد. دمای بهینه برای رشد و توسعه این بیماری کمتر از 16 درجه می باشد، از اینرو با گرم شدن هوا در خرداد ماه و تیرماه این بیماری کاملا متوقف می شود، اما علائم خسارت ناشی از آن بروی برگها پابرجا می باشد.

پیشگیری و کنترل این بیماری با توجه به تک چرخه ای بودن بیماری راحتر می باشد. برای کنترل این بیماری (باتوجه به سابقه بیماری در باغ یا منطقه) بایستی در دو مرحله درختان هلو با ترکیبات مسی مانند بردو، نوردوکس یا اکسی کلر مس سمپاشی گردد. 🅰️ اولین مرحله سمپاشی در پاییز بعد از خزان برگها و 🅱️ مرحله دوم در زمستان بعد از سمپاشی زمستانه و قبل از باز شدن جوانه می باشد. نکته مهم دیگر در کنترل این بیماری جمع آوری بقایایی گیاهی و برگها خزان شده و انهدام آنها می باشد زیرا که این برگها می تواند منبع آلودگی برای سال زراعی پیش رو باشد. پیشگیری از بروز این بیماری بعد از باز شدن جوانه ها و مشاهده علائم اولیه آلودگی روی برگها تاثیر چندانی ندارد ولی سمپاشی درختان هلو با سم کاپتان در جلوگیری از توسعه شدید بیماری لب شتری هلو موثر می باشد.

🔑🔑سفیدک سطحی هلو (Powdery mildew) 

سفیدک سطحی هلو (Sphaerotheca pannosa) یکی دیگر از عوامل بیماریزا است که می تواند منجر به پیچیدگی و بدشکلی برگها گردد. در اثر آلودگی درختان هلو به این قارچ ابتدا لکه های نمدی سفید رنگی در هر دو سوی برگ ظاهر می شود که بافت برگ در زیر این لکه ها بصورت سبز کمرنگ در می آید. در صورت آلودگی شدید، لایه ای سفیدرنگی کل برگها را احاطه کرد و موجب چین دار شدن، تاخوردگی برگها و بندرت پیچیدگی برگها می شود. در اثر آلودگی برگها به سفیدک سطحی بافت برگها متورم و ضخیم و قرمز رنگ نمی شود. همچنین این قارچ با حمله به میوه موجب بروز لکه های سفید رنگ روی پوست میوه و بدشکلی آن می گردد که در نهایت با کاهش کیفیت میوه همراه می باشد.

سمپاش درختان هلو با سموم مسی در دو مرحله اشاره شده برای کنترل لب شتری هلو برای پیشگیری و کنترل سفیدک سطحی هلو نیز موثر می باشد. همچنین جهت کنترل بیماری سفیدک سطحی می توان پس از ریزش گلبرگ ها در دو تا سه نوبت از سمومی مانند کروزکسیم متیل (استروبی)، پنکونازول (توپاس)، تری سیکلازول و تبوکونازول استفاده نمود.

🔑🔑🔑شته ها

شته ها بخصوص شته سبز هلو (Green peach aphid) یکی از آفات غالب در باغات هلو می باشد. این آفت از ابتدای فصل بهار با تشکیل برگها روی آن ظاهر شده و شروع به تغذیه از شیره سلولی برگها می کند. سیکل زندگی شته بسته به شرایط آب و هوایی متفاوت می باشد ولی بطور میانگین هر دوره زندگی شته 10 تا 12 روز طول می کشد و این آفت می تواند چندین نسل (بیش از 10 نسل) در سال داشته باشد. تغذیه جمعیت بالای شته از شیره سلولی برگها موجب پیچ خوردگی برگها در محور رگبرگ اصلی و بدشکلی و پیچیدگی کل برگ می شود و ممکن است بافت برگ ها در محل تغذیه تا حدودی به رنگ قرمز درآید. جهت تمایز پیچیدگی برگ هلو ناشی از بیماری لب شتری هلو و تغذیه شته؛ اول اینکه در پیچیدگی برگ ناشی از تغذیه شته بافت برگها متورم و ضخیم نمی شود و بندرت بافت برگ به رنگ قرمز در می آید و دوم اینکه پشت برگ پیچ خورده در اثر تغذیه شته مملو از شته بالغ و پوره های آن می باشد و حالت لایه سفیدرنگ بافت زایشی قارچ مشاهده نمی شود. باید توجه داشت در برخی موارد آلودگی به شته و لب شتری هلو بطور همزمان در برگ هلو مشاهده می شود.

❌❌ برای کنترل شته در باغات هلو به محض مشاهده بایستی اقدامات لازم صورت گیرد زیرا شته به سرعت جمعیت خود را افزایش داد و حالت طغیانی در می آید. با توجه به چندین نسل بودن شته بایستی در چندین مرحله سمپاشی با سمومی مانند کنفیدور، دی کلرووس، دیمتوات، استامی پراید، پرمترین و موونتو علیه این آفت صورت گیرد.

🔑🔑🔑🔑کنه ها

تغذیه ناشی از کنه ها بندرت موجب پیچیدگی برگ هلو می شود. اما در برخی موارد، طغیان جمعیت کنه ها مانند کنه تارتن و کنه دو نقطه ای همراه با تنش آبی و گرمایی می تواند موجب بدشکلی و پیچیدگی برگ هلو گردد. عموما ظهور و خسارت ناشی از کنه با گرم شدن هوا و شروع تابستان مشاهده می شود که جهت کنترل کنه می تواند از کنه کش های مانند اسپیرودیکلوفن و آبامکتین استفاده نمود.

جمع بندی

پیچیدگی برگ هلو رایج ترین عارضه مشاهده شده در باغات هلو می باشد که در درجه اول بیماری لب شتری هلو و سپس سفیدک سطحی هلو و آفات مکنده ای مانند شته و کنه در بروز این عارضه نقش دارد. سمپاشی زمستانه باغات هلو با سموم مسی مانند بردو و اکسی کلر مسی و سموم آفتکش همراه با روغن ولک تاثیر قابل توجهی در جلوگیری از ظهور بیماری/ آفت و یا کاهش شدت آلودگی خواهد داشت. همچنین رعایت بهداشت باغی مانند جمع آوری و انهدام بقایای گیاهی و برگها خزان شده در کنترل و کاهش پیچیدگی هلو موثر می باشد.