مقدمه
کاشت باغ میوه یک سرمایه گذاری طولانی مدت است که معمولاً سه سال طول می کشد تا محصول تجاری داشته باشد و سپس تولید اقتصادی را برای 15 تا 30 سال دیگر ادامه دهد. برنامه ریزی دقیق منجر به تولید مطلوب، بازده بالا و عمر طولانی درختان میشود.
عواملی که باید به آنها در احداث باغ توجه شوند
انتخاب مکان
در انتخاب مکان برای یک باغ میوه، یک منطقه پایدار را انتخاب کنید. هر گونه تلاش برای پرورش محصول جدید یا متفاوت با کیفیت بالا و محصول خوب در منطقهای که پایدار نباشد، خطر تولید کننده را افزایش میدهد. برای پرورش هلو، آلو و شلیل و میوه های تازه ، باغی را که تولید میوه در آن متمرکز است، ایجاد کنید. از آنجا که پرورش این میوه ها هم کاملاً فنی و هم تخصصی است ،یک نیروی کار آگاه و قابل اطمینان لازم است. بنابراین، باغ را در جایی که نیروی کار ماهر در دسترس باشد، توسعه دهید. خدماتی که در هرس و چیدن تجربه دارند برای هر نوع میوه کاشته شده ضروری هستند. خدمات بسته بندی باید نیز در مجاورت باغ باشند که بتوانند حجم زیادی را در مدت زمان کوتاه بسته بندی کنند. سردخانه باید برای خنک کردن و ذخیره میوه ها بین چیدن و فروش موجود باشد. مشاوران کنترل آفات و سایر مشاوران فنی باید نزدیک محل مستقر باشند.
میزان وسعت
باغ ها باید به اندازه کافی بزرگ باشند تا سردخانه و بسته بندی یا نیروی کار بتوانند به طور موثر برای کارهای اساسی استفاده شوند. جابجایی خدمه چندین کیلومتر در یک فصل رشد و فقط برای چند ساعت کار، معمولاً اقتصادی نیست. کارکنان ممکن است تمایلی به قرارداد برای کار با محصولات در زمین های کوچک نداشته باشند. از طرف دیگر معمولاً بهتر است وسعت باغ از 5 هکتار کمتر نباشد.
آب و هوا
هنگام انتخاب مکان باغ، اثرات آب و هوایی و اقلیم را در نظر بگیرید. در اواخر زمستان یا اوایل بهار هنگامی که گلها یا میوه های جوان در اثر سرما آسیب میبینند ،محل نباید خیلی سرد باشد. با این حال، در طول زمستان مکان باید یک دوره هوای سرد داشته باشد که نیاز به سرما را برای تنظیم طبیعی رشد میوه و رشد در فصل بعدی برآورده کند. معمولاً سرمای زمستانی با محاسبه تعداد ساعات زیر 45 درجه فارنهایت (7 درجه سانتیگراد) در طول فصل خواب، اندازه گیری میشود. اکثر ارقام هلو و شلیل که در دره رشد کرده اند برای شکستن خواب و رشد طبیعی جوانه های گل قبل از 15 اسفند ماه به 650 تا 850 ساعت سرمای هوا احتیاج دارند. جوانه های برگ کمی بیشتر نیاز به این سرما دارند. نیاز به سرما برای جوانه های برگ و گل اکثر آلوهای ژاپنی 700 تا 1000 ساعت است. ساعات سرد موثر بسته به درجه حرارت روز و میزان مه بستگی دارد. به عنوان مثال، یک دوره درجه حرارت گرم در روز تا حدودی اثر سرمای قبلی را خنثی میکند.خسارت به تنه درختان یا شاخه ها در اثر سرمای شدید زمستان در ایران میدهد و در اواخر زمستان یا اوایل بهار، هنگامی که درختان به شکوفه میروند یا میوه های جوان در حال رشد هستند، یخ زدگی ایجاد میشود. در این زمان، دمای انجماد تقریباً همیشه در نتیجه وارونگی دما رخ میدهد. مناطق کم ارتفاع در زیر وارونگی دما بیشتر در معرض سرما هستند زیرا متراکم ترین هوای سرد در آنجا تجمع می یابد، از آنجا که خطر آسیب به سرما در مناطق کم ارتفاع بیشتر است، قبل از کاشت باغ، شرایط دما را حتما از نزدیک بررسی کنید.
تگرگ و باد
باد باعث ایحاد آسیب، شکستگی، سوختن برگها، اندامهای گیاهی و از بین رفتن آن می شود. بنابراین، از کاشت در جایی که باد شدید باعث ایجاد آسیب شود، خودداری کنید. برخی، مناطق پرورش میوه فقط در بعضی از ماههای سال تگرگ را تجربه میکنند. تگرگ میتواند شکوفه ها ، برگها و میوه های جوان درختان را از بین ببرد. گلها و برگها بعضی اوقات از درختان میریزند، اما وقتی میوه های جوان شکل گرفته و در معرض قرار بگیرند، بیشترین آسیب را میبینند. تگرگ، حتی کوچک و نرم، میتواند میوه های جوان را به شدت آسیب بزند. بیشتر میوه های تگرگ خورده باید هنگام برداشت جدا شوند. اگر تگرگ به طور مكرر در منطقه ای به میوه ها آسیب برساند، گاهی این خطر ممكن است توجیه كننده كاشت گیاهان در این مناطق نباشد.
گرما
در مواردی که گرمای هوا بالا است، برخی از ارقام به دلیل صدمات ناشی از گرما، محصول زیاد یا میوه با کیفیت خوبی تولید نمی کنند. ارقام تولید کننده اغلب در این مناطق عملکرد خوبی ندارند زیرا درختان تمایل به رشد بیش از حد رویشی نسبت به زایشی دارند. انواع دیگر به دلیل تمایل به “سایه زدن” چوب بیشتر و میوه کمتری دارند.
آب
از آنجا که مناطق تولید کننده میوه در ایران در فصل رشد بارش موثر ندارند، برای تولید محصولات کشاورزی به منابع زیرزمینی یا سطحی آب نیاز است. باغ های میوه، در هر فصل رشد بین 3 تا 5 هکتار فوت آبیاری استفاده نیاز دارند. در بعضی مناطق این آب به طور کامل از آب سفره های زیرزمینی مناطق دیگر از آب های سطحی نهرها، رودخانه ها یا کانال ها استفاده می کنند. اکثر باغات از ترکیبی از این چند منبع استفاده می کنند. تأمین کافی آب که در صورت نیاز در طول فصل رشد در دسترس باشد، امری حیاتی است. علیرغم موجود بودن، هزینه آب میتواند عاملی محدود کننده باشد. آب باید فاقد نمک های زیاد یا مضر مانند سدیم، بور و کلریدها باشد. اگر کیفیت آب شک داریم، قبل از کاشت درختان باید آزمایش صورت گیرد. همراه با منابع کافی آب آبیاری با کیفیت خوب، نیاز باغ به زهکشی سطحی و زیر سطحی مناسب است. بدون تخلیه مناسب آب از طریق سیستم ریشه، درختان فاقد هوادهی خواهند بود و به بیماریهای ریشه یا تاج دچار میشوند همچنین ضعیف و غیربارده میشوند و حتی از بین میروند. زهکشی آب علی رغم اقدامات اصلاحی فراوان در برخی از خاکها ضعیف است و بنابراین چنین خاک هایی برای کاشت باغ مناسب نیستند.
بیماری ها
محصولی که قبلاً در یک مکان بالقوه کشت شده است، ممکن است روی بهره وری آینده تأثیر بگذارد. همانطور که گیاهان زراعی یا سبزیجات ممکن است از قدرت و بهره وری کمتری برخوردار شوند، وقتی سال به سال محصول مشابهی در همان مکان کاشته شود ،ممکن است واکنش مشابهی داشته باشند. درختان ممکن است رشد لکه دار و ضعیفی را نشان دهند، خصوصاً در چند سال اول برای غلبه بر این اثرات، هوادهی خاک قبل از کاشت جایی که اخیراً باغ میوه و باغهای انگور رشد کرده است، ضروری است. هوادهی همچنین به پاکسازی خاک از نماتدهای باقی مانده از محصول قبلی کمک می کند. قبل از کاشت، بیماری های باقی مانده خاک را در نظر بگیرید. اگر این مکان سابقه آرمیلاریا داشته باشد، باغ جدید حتی اغلب پس از هوادهی خاک، از بیماری نجات نخواهد یافت. پژمردگی ورتیسیلیوم، به ویژه به دنبال محصولات قبلی مانند گوجه فرنگی یا پنبه، ممکن است برای چند سال اول در باغهای جوان رخ دهد. علاوه بر این، ممکن است یک مکان باغی با سابقه پوسیدگی تاج یا گال همچنان در کاشت درختان بعدی بیماری داشته باشد.
شیب
شیب باغ و جهتی که در آن قرار دارد می تواند بر زمان رشد میوه تأثیر بگذارد، به ویژه در تولید انواع ارقام زودرس مهم است. باغی که در یک شیب رو به غرب کاشته شده دارای یک آب و هوای متغیر هستند که منجر به رسیدن میوه ها از 1 تا 4 روز جلوتر میشود. بنابراین، تولیدکنندگانی که قادر به برداشت زودهنگام و عرضه میوه به بازار در این مناطق هستند نسبت به سایر تولیدکنندگان، غالباً قیمت های بالاتری دریافت می کنند.
نتیجه گیری
اگر از ابتدا در انتخاب محل و موقعیت کاشت درخت دقت نکنیم، ضرر و خسارت هرکدام از اشتباهات، قابل جبران نخواهد بود و یا به بهای از دست دادن چندین سال زحمت و سرمایه تمام خواهد شد. طرح ریزی باغ در هر مکانی متفاوت است و از ضررویات اصلی می باشد.
کارشناسان مرسین کشت شما را کمک و راهنمایی خواهند کرد تا در مسیر احداث باغ اقتصادی خود بدون خطا و با حداکثر بهره وری پیش بروید.
نویسنده: دکتر حسین گل افروز
دکتری تخصصی بیماری شناسی گیاهی
h.golafrouz@gmail.com
متخصص طراحی، احداث و نگه داری باغ و فضای سبز
بدون دیدگاه