تغذیه گیاهی

مقدمه

بسیاری از گیاهان به چیزی نیاز دارند که به آن ها کمک کنند تا در شروع رشد، ریشه های اولیه را ایجاد کنند. سایر گیاهان نیاز به ایجاد یک ساختار ریشه ای محکم تر دارند که در هنگام رشد از آن ها پشتیبانی کند و رشد قوی تر و بهتری داشته باشند. اگرچه می توانید محرک های ریشه ای قوی مانند هورمون های گیاهی را برای رشد سریع تر گیاه خود استفاده کنید، اما گزینه هوشمندانه تر، کودها و مواد مغذی ریشه زا هستند که به طور طبیعی رشد ریشه را تقویت می کند و ما در این مقاله به آن ها اشاره می کنیم.

محرک های رشد ریشه برای گیاهان چه کاری انجام می دهد؟

همانطور که از نام آن ها مشخص است، محرک ریشه به گیاه کمک می کند تا یک سیستم ریشه ای قوی و سالم ایجاد کند. هرچه ریشه ها قوی تر و سالم تر باشند، گیاه از سلامت بیشتری برخوردار است. دو تا از بهترین کودهای محرک رشد که جز ده برند برتر کودی جهان به حساب می آیند و باعث رشد انفجاری ریشه ها و گیاه می شوند آلگارین گرین هاس، افسونگر ریشه گرین هاس ایتالیا و کود روتیج پرینوا مکزیک است.

مواد مغذی برای توسعه و رشد ریشه

فسفر و پتاسیم دو ماده غذایی اصلی هستند که از رشد ریشه در گیاهان به طور خاص پشتیبانی می کنند و گیاهان را تقویت می کنند تا مجموعه متراکمی از ریشه های جدید را ایجاد و ریشه های موجود را همزمان با رشد قوی تر کنند. این بدان معنی است که کودهای حاوی فسفر و پتاسیم به ویژه در فصل رشد بسیار مفید هستند. اما قبل از اینکه گیاهان خود را با این مواد تغذیه کنید، به خاطر داشته باشید که فسفر باعث تولید گل و میوه هم می شود و اگر به یک باغ و باغچه رنگارنگ امیدوار هستید یک ماده بسیار عالیست.

منابع طبیعی (ارگانیک) فسفر و پتاسیم

منابع طبیعی برای این دو عنصر (درین گرین هاس شامل تمام مواد مغذی مورد نیاز رشد گیاه) نیز وجود دارد. این مواد شامل پودر استخوان و سنگ فسفات هستند که سرشار از فسفرند و معمولاً شامل نیتروژن یا پتاسیم نیستند. در صورتی که عصاره جلبک دریایی و خاکستر چوب منابع عالی پتاسیم هستند. برخی از این مواد آلی حاوی عناصر کمیاب مانند آهن و منیزیم هم هستند که برای گیاهان مفیدند. اگر آزمایش خاک پس از کاشت نشان داد که به فسفر اضافی نیاز دارید، می توانید از کودهای تجاری و پودر استخوان و اگر خاک شما به پتاسیم اضافی نیاز دارد، می توانید از جلبک دریایی و کود امولسیون ماهی هم استفاده نمایید.

کود N-P-K

بیشتر کودهای تجاری معمولاً نسبت N-P-K را دارند، که به ترتیب درصد نیتروژن، فسفر و پتاسیم را نشان می دهد. اگر کودی می خواهید که از رشد ریشه پشتیبانی کند، اطمینان حاصل کنید که عدد دوم و سوم بزرگتر از عدد اول باشد(انواع کودهای NPK از شرکت های خاص خارجی را مشاهده فرمایید).
به عنوان مثال، کود 10-52-10 که حاوی 10 درصد نیتروژن، 52 درصد فسفر و 10 درصد پتاسیم هست. محتوای نیتروژن را کم نگه دارید، زیرا باعث رشد رویشی ساقه و شاخه ها به ازای ریشه زایی، گلدهی و باردهی می شود.اگر کودی می خواهید که فقط فسفر داشته باشد و هیچ ماده مغذی دیگری نداشته باشد ، به یک کود با دو صفر در مکان های ازت و پتاسیم مانند کود 0-10-0 احتیاج دارید. با این حال، فسفر معمولاً همزمان با سایر مواد مغذی به خوبی کار می کند و بیشتر کودهایی که فقط با یک ماده تشکیل دهنده مشاهده می کنید، احتمالاً مخلوط های نیتروژن برای چمن هستند.
کودهای فسفره از مواد معدنی تصفیه شده با اسید گرفته می شوند.در حالی که نیتروژن برای رشد گیاه بسیار لازم است، مقدار زیاد آن باعث تحریک رشد شاخ و برگ گیاهان و مانع رشد ریشه و گل می شود. وقتی گیاهان نیاز به مواد غذایی دارند، فسفر یکی از اصلی ترین مواد مغذی است که آن ها نیاز دارند می کند. فسفر هنگامی که در بهار و تابستان برای تولید گل، میوه و سبزیجات که نزدیک شکوفا شدن یا تولید میوه هستند استفاده شوند بسیار مفید است.
اما قبل از اینکه گیاهان خود را با این ماده مغذی تغذیه کنید، درک تأثیرات آن و نوع کودی که استفاده می کنید می تواند به شما در استفاده صحیح از آن کمک کند.

نقش عنصر فسفر در ریشه زائی

فسفر ماده مغذی اصلی مسئول ریشه زایی گیاه، گلدهی و باردهی آن است. به همین دلیل این ماده اصلی در کودهای تقویت کننده ریشه دهی و گلدهی وجود دارد، البته با کمک پتاسیم این کار را به انجام می رساند. فرمول های با فسفر بالا برای میوه ها و سبزیجات نیز ترجیح داده می شوند، اگرچه پتاسیم همراه با فسفر برای تقویت رشد میوه های با کیفیت بالا نیز مورد نیاز است.
پودر استخوان معمولاً کم هزینه ترین و آسان ترین منبع فسفر طبیعی هست و معمولاً حاوی 10 تا 13 درصد فسفر است که محلول در آب نیست و به این معنی است که تجزیه آن نسبت به کود های دیگر به مدت طولانی تری زمان نیاز دارد.
اگر می خواهید گیاهان را به علاوه بر ریشه زایی به گلدهی و میوه دهی تشویق کنید، فسفر و پتاسیم را قبل از کاشت استفاده کنید و حتما کود را در عمق خاک و نزدیک ریشه ها قرار دهید تا ریشه های در حال رشد بتوانند به آن ها برسند (کودهای فسفر بالای پرینوا مکزیک و پتاسیم بالای فرمولایف نروژ گزینه های خوبی برای استفاده هستن)

انواع محرک های دیگر رشد ریشه

هورمون ها، ویتامین ها در حالی که ویتامین B1 یا تیامین اغلب به عنوان یک محرک طبیعی رشد ریشه گیاهان به بازار عرضه می شود، اما تحقیقات نشان داده است این ویتامین باعث رشد ریشه جدید گیاهان در خاک نمی شود. با این حال، هورمون ها و کودها بیشتر از مواد دیگر رشد، استحکام ریشه گیاه را تقویت می کنند و در صورت استفاده صحیح، می توانند بهترین گزینه برای رشد و تحریک ریشه ها باشند.
ویتامین B1 و هورمون های گیاهی به نام اکسین مانند اسید ایندول بوتیریک و اسید نفتالین استیک محرک های قوی رشد ریشه در نظر گرفته می شوند. با این حال، B1 به به تنهایی رشد ریشه را تحریک نمی کند، ولی به تولید بیشتر اکسین کمک می کند. اکسین ها مانع رشد تاج گیاه و باعث رشد جانبی ریشه می شوند. اکسین برای گیاهانی که قبلا کاشته شده (گیاهان چند ساله) مشکلی ندارد، اما برای نهال هایی که تازه کاشته شده و نیاز به رشد ریشه جانبی کمتری دارند، سمی است. به همین دلایل، معمولاً فسفر و پتاسیم به ویژه برای گیاهان جوان گزینه های امن تری هستند.

قارچ های میکوریزا

از محرک های زیستی ریشه برای تقویت ریشه ها و گیاهان سالم می توان به قارچ های میکوریزا اشاره کرد. قارچ های میکوریزا به طور طبیعی در خاک وجود دارند اما در میتوانید از فرم های تجاری آن نیز استفاده کرده و آنها را به زمین خود بیافزائید. میکوریز یا مایکوریزها رابطه ای همزیست و متقابل با ریشه های گیاه ایجاد می کنند و تقریباً برای هر گیاهی روی زمین مفید هستند. این قارچ ها به ریشه گیاهان کمک می کنند تا عناصر ریز و درشت، ویتامین ها و آب مورد نیاز و فسفر را جذب کنند ، علاوه بر این باعث می شوند تا این مواد از اعماقی به گیاه برسد که خود ریشه به آن دسترسی ندارد. در عوض این کار میکوریز هم مواد قندی اندکی از گیاه دریافت می کند و در نتیجه هر دو به شکل کاملاً مسالمت آمیز از هم بهره می برند.

کمپوست ها و مواد آلی

انواع کمپوست ها ( از کود کمپوست قارچی 7-4-7 NPK پادنا دیدن کنید) و مواد آلی مانند کود های دامی و سبز که خوب تجزیه شده باشند در خاک پای گیاهان، تا حدودی مواد مغذی برای رشد ریشه ها را مهیا می کنند. یک کمپوست خوب معادل کود NPK 5-10-10 است و در هنگام کاشت بذرهای ریز و نهال به نرم شدن بافت خاک کمک می کند.
علاوه بر این انواع کودهای آلی مانند کربن آلی، فولویک اسید و هیومیک اسید از آنجایی که بافت خاک را اصلاح و به جذب بیشتر مواد کمک می کنند می توانند شرایط رشد ریشه گیاهان را بهبود و حجم آنها را افزایش دهند. به طور کلی هر ماده حاوی کربن آلی در ایم موضوع موثر است.

نقش آبیاری در توسعه ریشه ها

در حالی که گیاهان شما از کودهای تجاری و آماده تغذیه می کنند، بدون آب آن ها پژمرده شده و از بین می روند. برای رشد ریشه خاک را حتما مرطوب نگه دارید اما غرقاب نباشد. بعد از کشت گیاهان برای رشد به خاکی که به صورت یکنواخت مرطوب باشد نیاز دارند. علاوه بر این، خاک باید قبل و بعد از هر کوددهی کاملاً آبیاری شود تا ریشه ها راحت تر مواد مغذی را جذب و رشد کنند. توجه کنید که تنش خشکی دادن به گیاهان که بین بسیاری از کشاورزان مرسوم است می تواند نتیجه معکوس داده و سبب توسعه ریشه نشود. بنابراین هرگز گیاهان را در تنش قرار ندهید.

جمع بندی و نکات

ابتدا گیاه، با ریشه جای خود را در برابر نیروهای باد و آب و … مستحکم می کند. در مرحله بعد، سیستم ریشه اکسیژن، آب و مواد مغذی را از خاک می گیرد تا آن ها را به سمت ساقه ها، برگ ها و شکوفه ها ببرد. در جایی که آن ها می توانند با نور خورشید تعامل داشته و برای گیاه قند و انرژی تولید کنند.
-فسفر، پتاسیم و نیتروژن مواد مغذی ضروری برای رشد ریشه گیاهان هستند. آن ها گیاهان را وادار می کنند تا مجموعه متراکمی از ریشه های جدید را ایجاد و همزمان با رشد گیاه ریشه های موجود را تقویت کنند.
-فسفر به استقرار سیستم های ریشه ای سالم در آغاز رشد کمک می کند. و باعث رشد ریشه، گلدهی و تولید میوه با کیفیت می شود.
-پتاسیم می تواند دیواره سلول های گیاهان را ضخیم تر کند. این کار تحمل گیاهان در برابر تنش ها و رشد ریشه نیز می شود.
-اکسین یک هورمون گیاهی است که به عنوان تنظیم کننده بسیاری از فرآیندهای بیولوژیکی و در رشد و نمو گیاه نقش دارد. اثر اکسین در گیاه تحریک رشد ریشه هست  و همچنین به طور گسترده ای در تحریک جوانه زنی ریشه در قلمه زدن استفاده می شود.
-کودهای بیولوژیکی (زیستی) و میکروبی مانند میکوریزا به طور گسترده ای در محافظت و تقویت رشد ریشه استفاده می شود و تأثیر خوبی در کنترل عوامل بیماری زای مضر در خاک دارند. از طرف دیگر، می توانند مواد مغذی نامحلول و ریز مغذی ها را در خاک تجزیه کنند و اجازه دهند جذب آن ها در گیاهان راحت تر باشد همین طور و مواد طبیعی مفید مانند اکسین ها، سیتوکینین ها را هم تولید و آزاد می کنند تا رشد ریشه ها تقویت شود.
-زمان مناسب کود دهی برای رشد و تحریک ریشه باید طبق برنامه منظم باشد تا بهترین نتیجه حاصل شود.