مقدمه

آیا تا به حال میوه ای خورده اید که عطر و طعم نداشته باشد و آنقدر بی مزه باشد که شما را نا امید کند؟میوه های درختان شما ریز می ماند و از درخت می ریزد؟ میوه ها شیرینی و آبداری گذشته را ندارند و فکر می کنید که این موضوع مربوط به کودهای شیمیایی و سموم مصرفی شما است؟ این ها همه سوالاتی است که در ذهن باغداران و مصرف کنندگان جزء نقش می بندد. کوچک ماندن و ریز شدن میوه ها یک مشکل عمده در میوه کاری های ایران است که در این مقاله به صورت علمی و اصولی آن را بررسی و راه حل های آن را به شما خواهیم گفت.


نقش عنصر پتاسیم در رسیدن میوه

در مرحله رسیدن، گیاهان با استفاده از پتاسیم سطح قند را افزایش داده و میوه را شیرین می کنند، که علاوه بر طعم، میوه ها درشت تر و آبدارتر هم می شوند. وقتی یک گیاه کمبود پتاسیم داشته باشد، قادر به رسیدن میوه به درستی نیست و سطح قند آن تامین نمی شود و میوه های آن طعمی را که انتظار داریم، ندارند.در زمان رسیدن، پتاسیم فراوان ترین ماده معدنی است که گیاهان تا زمان برداشت میوه از آن استفاده می کنند.

پتاسیم به آب رسانی بیشتر به گیاهان کمک می کند و از آنها در برابر خشکسالی محافظت و پژمردگی گیاه را هم کاهش می دهد. اغلب آزمایش های خاک نشان می دهد که خاک حاوی مقادیر زیادی پتاسیم (K) است، با این حال اغلب آن غیر قابل دسترس یا “قفل شده” است، بنابراین خاک می تواند سطح بالایی پتاسیم داشته باشد اما گیاهان کمبود نشان دهند. این به نوبه خود بر کیفیت میوه تأثیر می گذارد.اگر گیاهان قادر به جذب کافی پتاسیم نباشند، در تولید میوه با کیفیت از نظر طعم، رنگ، سطح میزان مطلوب قند، میزان درشتی و اندازه میوه دچار مشکل می شوند.

علائمی وجود دارد که محصول شما کمبود پتاسیم را نشان می دهد، زردی حاشیه ای برگ های پیر گیاه اما مهم تر از این علائم از دست دادن عملکرد و در نتیجه سود خواهد بود.نکته مهم: این علائم برای هر نوع محصول متفاوت است و برای هر پرورش دهنده، درک اینکه چگونه یک محصول کمبود پتاسیم دارد، آسان است. اطمینان از سطح بهینه پتاسیم گیاه (نه فقط خاک) در مرحله رسیدن و در حین رسیدن تا زمان برداشت ضروری است.

بهترین زمان استفاده از پتاسیم، چه موقعی است؟

اطمینان حاصل کنید که محصول کودی شما مانند بسیاری از مواد حاوی نیتروژن نیست در اواخر دوره برداشت به نیتروژن (ازت) نیازی نیست، زیرا باعث رشد جدید گیاه می شود چون قبل از برداشت، ما می خواهیم تمام انرژی گیاه به جای رشد مجدد گیاه، به رسیدن میوه برسد و نیاز به ازت نیست. کودهای پتاسیم حاوی نیتروژن باعث افزایش رشد برگ و در نتیجه کاهش کیفیت میوه و همچنین نرم شدن میوه می شوند.
همین طور افزودن نیتروژن در زمان رسیدن نیز بر میزان استفاده از کلسیم تأثیر منفی می گذارد و ما می دانیم که با افزایش رشد گیاه نیاز گیاه به کلسیم (Ca) بیشتر برای تقویت رشد جدید افزایش می یابد و برای رشد میوه صرف نمی شود. زمانی که قندها در شیره گیاهی و قبل از میوه دهی زیاد هستند، میوه های دارای دیواره ضعیفند که این میوه ها برای آفات جذابیت بیشتری دارند. دراین مرحله کلسیم از اهمیت زیادی برخوردار است، چون باعث سخت شدن دیواره میوه (میوه سفت تر) شده و باعث مقاومت میوه ها در برابر آفات و بیماری ها می شود.
هدایت کلسیم به میوه برای ایجاد دیواره های سلولی قوی تر، به این معنی است که سلول های میوه در برابر تقسیم مقاومت می کنند که به نوبه خود باعث کاهش تلفات محصول می شود.بنابراین، امیدواریم هنگام انتخاب یک محصول کودی برای گیاهان خود از این مسئله آگاه باشید.
از خواندن برچسب کودها اطمینان حاصل کنید، زیرا با اطمینان از انتخاب صحیح محصول، باعث صرفه جویی در وقت و هزینه خود می شوید. داشتن نیتروژن در کود، پتاسیم گیاه شما را هدر می دهد و در نتیجه می تواند هزینه شما را بیشتر کند، زیرا بر خلاف آنچه که شما می خواهید، با افزایش رشد گیاه به جای رسیدن میوه، باعث کاهش رشد میوه هم می شود.نیترات پتاسیم می تواند در اوایل فصل مورد رشد مورد استفاده قرار گیرد (قبل از رسیدن میوه ها) تا در صورت نیاز، تأثیر مثبتی بر عملکرد اعمال شود.
با این حال، اگر نزدیک به رسیدن میوه ها استفاده شود هیچ تاثیری بر عملکرد ندارد و می تواند به طور منفی کیفیت میوه را تحت تأثیر قرار دهد.


چه عناصری همراه با پتاسیم برای رسیدن به میوه طعم دار و درشت شما را کمک می کنند؟

دو ماده معدنی مهم دیگر برای بهبود جذب پتاسیم در گیاهان و افزایش سطح قند (شیرینی و طعم و مزه) و حتی افزایش اندازه میوه ها که باعث زودتر رسیدن میوها ها هم می شود، منیزیم و فسفر هستند. در دسترس بودن فسفر، پتاسیم و منیزیم ارتباط زیادی با همدیگر دارند.

به زبان ساده فسفر، انرژی مورد نیاز شیره گیاه را برای تبدیل به قندها ایجاد می کند و منیزیم عنصری است که به عنوان یک سرعت دهنده (کاتالیزور) برای انجام تمام این واکنش ها مورد نیاز است.ولی فسفر اجازه جذب منیزیم را می دهد و بالعکس بنابراین هر دو عنصر  به هم کمک می کنند.

اما از طرف دیگر، رابطه بین پتاسیم و منیزیم مانند دو دشمن است و داشتن تعادل بین این دو عنصر برای نتیجه بهتر ضروری است، بنابراین آزمایش برگ و خاک همیشه در این زمینه مفید است.این نکته هنوز هم در هنگام انتخاب کود برای استفاده از پتاسیم بسیار مهم هست که پتاسیم همراه با فسفر و منیزیم باشد تا گیاهان هر سه عنصر را در دوره رسیدن میوه داشته باشند و از استفاده هرگونه مواد افزودنی یا مواد معدنی دیگر در این هنگام که بر کیفیت میوه تأثیر منفی می گذارند، پرهیز داشته باشید.


از چه مواد دیگری برای درشتی ، افزایش طعم و رنگ میوه استفاده شود؟

برای رنگ، اندازه، طعم و رسیدن به کیفیت عالی میوه می توانید از کودهای حاوی اسید هیومیک، فولویک اسید و آمینو اسید ها نیز برای کمک به جذب مواد مغذی، افزایش کلروفیل یا سبزینه برگ و سلامت گیاه استفاده کنید به شرطی که این مواد فاقد کلر، سدیم و فلزات سنگین باشند.

آزمایش ها بعد از استفاده شدن کودهای پتاسیم دار هم نشانگر افزایش سطح بتاکاروتن، اسید اسکوربیک (ویتامین C) و اسید آسپارتیک است که این ها همگی به عنوان آنتی اکسیدان شناخته شده و به نوبه خود به افزایش سلامت کمک ما می کنند.

نکات آخر و جمع بندی

در زمان رسیدن، پتاسیم فراوان ترین ماده معدنی است که گیاهان تا زمان برداشت میوه از آن استفاده می کنند. پتاسیم به آب رسانی بیشتر به گیاهان کمک می کند. اگر گیاهان قادر به جذب کافی پتاسیم نباشند، در تولید میوه با کیفیت از نظر طعم، رنگ، سطح میزان مطلوب قند، میزان درشتی و اندازه میوه دچار مشکل می شوند.
اطمینان حاصل کنید که محصول کودی شما مانند
بسیاری از مواد حاوی نیتروژن نیست در اواخر دوره برداشت به نیتروژن (ازت) نیازی نیست.

می توانید از کودهای حاوی فسفر و منیزیم، اسید هیومیک و فولویک اسید و آمینواسید ها نیز همراه با پتاسیم استفاده کنید. برنامه زمانی برای استفاده از کوده های طعم دهنده و درشت کننده میوه باید یک تا دو هفته قبل از برداشت انجام شود زیرا گیاه وقت استفاده و تبدیل مواد معدنی به قند را نخواهد داشت.
از دیدگاه سلامت انسان، میوه ها و سبزیجات با سطح مواد معدنی متعادل به افزایش مواد معدنی در غذای ما کمک می کنند تا سلامتی مان را حفظ کنند.

برای رسیدن میوه ها، کود های حاوی پتاسیم را بدون نیتروژن استفاده کنید.
همراه با کودهای حاوی پتاسیم از فسفر و منیزم هم استفاده کنید.
رسیدگی های مهم دیگر گیاهان مانند هرس، تنک کردن، آبیاری منظم و کنترل آفات و بیماری ها را انجام دهید.
زمان استفاده کود های حاوی پتاسیم یک تا دو هفته قبل از رسیدن میوه ها هست.
می توانید برای تاثیر بهتر و بیشتر پتاسیم از هیومیک اسید، فولیک اسید و آمینو اسیدها نیز استفاده کنید.

علی روشن بخشAuthor posts

دکتری تخصصی بیماری شناسی گیاهی aroshanb@gmail.com متخصص گیاهپزشکی، دفع آفات و بیماری های گیاهی

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

خانهمقالاتفروشگاهمشاوره
0