بیماری های مهم برنج و نحوه کنترل آنها
بیماری های مهم برنج و نحوه کنترل آنها
Important diseases of rice and how to control them
فهرست این مقاله
🔴 مقدمه 🔴
🔴 بلاست برنج
🔴 سوختگی غلاف برنج (شیت بلایت برنج)
🔴 پوسیدگی طوقه برنج
🔴 لکه قهوه ای برنج
🔴 پوسیدگی ساقه برنج
🔴 سیاهک دروغی برنج
🔴 بیماری ویروسی تانگرو برنج
🔴 جمع بندی
⁉️ سوالات متدوال شما+پاسخ
🔰 مقالاتی که شاید مایل به خواندن آنها باشید
🔰 بازدید های تیم ما
🔻نظرات و سوالات خود را برای ما در قسمت پایین مقاله بنویسید تا پاسخ بدیم🔻
🔷🔷 مقدمه
برنج از جمله غلات بسیار مهم در کشاورزی محسوب می شود و بعد از کشت گندم بیشترین سطح زیر کشت اراضی کشاورزی رابه خود اختصاص داده است و از نقش بسیار مهمی در سبد غذایی و درآمد و اشتغال کشاورزان دارد. بیماری های گیاهی در کنار سایر پارامتر های دخیل می تواند کمیت و کفیت تولید برنج را تحت تاثیر قرار دهد. عوامل بیماریزای مختلفی می تواند به زراعت برنج خسارت وارد کند که در ادامه این مقاله به معرفی مهمترین بیمای های گیاهی برنج در ایران خواهیم پرداخت.
🔻🔻🔻🔻🔻
یکی از راهبردهای مهم در کنترل بیماری برنج، شناسایی به موقع آنها توسط کشاورزان است. علائم اولیهای که بیماری برنج روی این محصول ایجاد میکنند میتوانند بسیار مهم باشد و سبب تسریع انجام روشهای مدیریتی در خصوص آنها شود که در نتیجه خسارت وارده به محصول را نیز بسیار کمتر میکند.
🔑بلاست برنج
بیماری بلاست برنج مهمترین بیماری زراعت برنج در مناطق کشت این محصول در جنوب و شمال ایران می باشد که سالانه می تواند خسارت سنگینی به کشت این محصول وارد کند. عامل بیماری بلاست برنج قارچ بیماریزا Pyricularia grisea می باشد. عامل بيماري می تواند به برگ، غلاف بـرگ ، گـره هـاي مياني ساقه، گردن خوشه و خوشـه حملـه نمـوده و روي برگ لكه هاي لـوزي شـكل با انتها نوك دار ایجاد می کند که این لکه به رنگ خاکتری روشن با حاشیه قهوه ای رنگ می باشند که در ارقام حساس و در شرایط مساعد و مصرف بی رویه کود های ازته این لکه ها به سرعت توسعه یافته و به هم متصل می گردد و موجب سوختگی برگ ها می گردد.
قارچ عامل بلاست برنج بر روی گردن خوشه ها لکه های قهوه ای رنگ ایجاد می کند که در صورت شدت بالا آلودگی موجب پوسیدگی گردن خوشه (بلاست گردن) و شکستن و آویزان شدن خوشه ها می شود. بروز بیماری در زمان خوشه دهی موجب سفید شدن و پوک شدن خوشه و در نتیجه دانه برنج داخل خوشه چروکیده و از بین می رود و در واقع خسارت اصلی در این مرحله به کشت برنج وارد می گردد. از نظر زمانی هرچه قدر بیماری دیرتر ظاهر شود، دانه ها کوچکتر و کمتر پوک و شکنندگی بیشتری خواهند داشت که موجب افزایش خرد برنج در شالیکوبی می گردد بنابراین این بیماری علاوه بر کمیت موجب کاهش کیفیت محصول نیز می گردد.
قارچ عامل بیماری بلاست برنج در بقایایی گیاهی و بذور آلوده زمستان گذرانی می کند. استفاده بی رویه کود های ازته موجب تشدید بیماری و افزایش خسارت می گردد.
🔷 روش های کنترل بیماری بلاست برنج
🔴 استفاده از ارقام مقاوم و متحمل بهترین رو اقتصادی ترین روش برای کاهش خسارت این بیماری می باشد.
🔴 شخم عمیق و از بین بردن بقایایی گیاهی آلوده
🔴 رهعایت فاصله و تراکم کشت مناسب
🔴 مدیریت مصرف کود ازته
🔴 کشت زود هنگام برنج
🔴 استفاده از بذور سالم و عاری از آلودگی
🔴 استفاده از کود های پتاس بالا و سیلیسیم دار مانند سیلیکات پتاسیم (سولجر، جنتاترول)
🔴 استفاده از قارچ کش های مانند تری سیکلازول، تیوفانات متیل
فروت ست های مرسین کشت
-
2%تخفیف
Calfomyth Green Has کالفومیت گرین هاس
قیمت اصلی ۷۹۰,۰۰۰ تومان بود.۷۷۵,۰۰۰ تومانقیمت فعلی ۷۷۵,۰۰۰ تومان است. افزودن به سبد خرید -
Fruitset Mersimax فروت ست خانگی مرسیمکس (مایع)
۴۵,۰۰۰ تومان افزودن به سبد خرید -
Fruitset Padena فروت ست پادنا
۲۴۰,۰۰۰ تومان افزودن به سبد خرید -
Zinc Boron (Fruit Set) Xgreen زینک بورون (فروت ست) ایکس گرین
اطلاعات بیشتر
🔑سوختگی غلاف برنج (شیت بلایت برنج)
بیماری سوختگی غلاف برنج یا شیت بلایت برنج دومین بیماری خسارت زا در زراعت برنج می باشد. علائم این بیماری در ابتدا بصورت لکه های دایره ای تا بیضوی شکل سبز خاکستری رنگ روی غلاف ظاهر می گردد که بتدریج با توسعه بیماری لکه ها بزرگتر شده و مرکز آنها خاکستری روشن با حاشیه قهوه های رنگ در می آید.عامل بیماری شیت بلایت قارچ Rhizoctonia solani می باشد که این قارچ بیماریزا در بافت های آلوده گیاه تولید اسکلروت می کند که این اسکلروت ها به داخل خاک ریخته و به این فرم در خاک و یا بصورت میسیلیوم در بقایای گیاهی زمستانگذرانی می کنند.
حساسترین مرحله رشدی گیاه به این بیماری پس از ظهور خوشه ها می باشد و در صورت مساعد بودن شرایط آب و هوایی در این مرحله موجب خسارت سنگینی خواهد شد. کاشت متراکم و کشت ارقام پر پنجه که منجر به افزایش رطوبت در اطراف گیاه می شود در صورت بروز آلودگی موجب افزایش شدن بیماری می شود. استفاده بی رویه از کود ازت و همچنین استفاده زیاد از کود فسفر نیز موجب افزایش شدت بیماری می شود. درحالی که استفاده از کود پتاسیم و کود سیلیسسم دار (مانند سولجر، جنتاترول و سیلیکوپاد) موجب کاهش بیماری می شود.
🔷 روش های کنترل بیماری شیت بلایت برنج
🔴 کاشت ارقام مقاوم و متحمل
🔴 کشت با تراکم مناسب
🔴 از بین بردن بقایای گیاهی آلوده
🔴 مدیریت استفاده از کود ازت و فسفر
🔴 استفاده از قارچ کش
🔑پوسیدگی طوقه برنج
بیماری پوسیدگی طوقه یا باکانه برنج از جمله بیماری های بذر زاد برنج می باشد که می تواند از خزانه تا شالیزار توسعه پیدا کند. عامل بیماری قارچ فوزاریوم (F. proliferatum, F. fujikuroi) می باشد که این بیماری از مرحله جوانه زنی بذر در خزانه شروع می شود و بصورت پوشش میسیلیومی سفید رنگ در اطراف جوانه ها و ریشه های اولیه قابل رویت می باشد. که این جوانه ها و ریشه های آلوده به تدریج قهوه های و از بین می روند.
علائم بیماری در خزانه بصورت پوسیدگی طوقه، قد کشیدگی نشاهای آلوده با برگ های باریک و کشیده در مقایسه با نشا های سالم نمایان می شود. نشا ها ابتدا رنگ پریده و بتدریج زرد رنگ و بعدا قهوه ای رنگ می شوند و در نهایت رنگ بافت آلوده در محل طوقه به رنگ صورتی تغییر می یابد و نشا ها اوده در اثر بیماری از بین می روند.
علائم بیماری در مزرعه بصورت خشك شدن برگ هاي اوليه بوته هاي برنج ظاهر می گردد و قدكشيدگي پنجـه هـاي آلـوده همـراه بـا رنـگ پريدگي می باشد. ساقه و برگ هـاي انتهايي گيـاهان آلوده باريك، بلند، نازك و بتدریج رنگ پریده و زرد مي شوند. مرگ ناگهاني پنجه ها از علائم ديگر ايـن بيمـاري اسـت كـه اين حالت معمولاً در زمان ظهور خوشه ها و يا پس از ظهـور آنهـا اتفاق مـي افتـد . در ايـن حالـت، گيـاه فرصـت زرد شـدن نيافتـه و برگها لوله اي شده و سپس خشك مي شـود .عامل بیماری پوسیدگی طوقه بصورت بذر زاد بوده و همچنین می تواند در بقایای گیاهان آلوده زمستان گذرانی کند.
🔷 روش کنترل بیماری پوسیدگی طوقه برنج
🔴 ضدعفونی بذور با قارچ کش
🔴 حذف بقایایی گیاهان آلوده در مزرعه
🔴 تهیه نکردن خزانه در زمین های آلوده
🔴 حذف نشا و گیاهان آلوده
🔑لکه قهوه ای برنج
بیماری لکه قهوه ای برنج از جمله بیماری های بسیار شایع کشت برنج در تمامی نقاط دنیا می باشد. عامل این بیماری Bipolaris oryzea می باشد. عامل این بیماری بصورت بذرزاد می باشد و می تواند در بقایای گیاهی نیز زمستانگذرانی بکند. عامل بیماری لکه قهوه ای برنج می تواند به غلاف، برگ، خوشه و گلوم بذر حمله کند. علائم این بیماری بصورت لكه هاي گـرد و قهـوه اي رنـگ روی نـشاهاي متـراكم در خزانـه هـا به وضوع قابل مشاهده می باشد و در صورت تـاخير در انتقـال نشاها به زمين اصلي با توسعه بیماری و لکه ها قارچی موجب زردي و سوختگي برگها مي شوند. همچنین عامل این بیمرای موجب قهوه اي شدن ساقه نشا و از بين رفتن آن ها می گردد. در صورت وجود شرایط مساعد و رطوبت مناسب عامل بيماري باعث پوسـيدگي گـردن و محور خوشه ، قهوه اي شدن و گـاهي تـشكيل تـوده سـياه رنـگ روي دانه ها در خوشه می گردد.
🔷 روش های کنترل بیماری لکه قهوه ای برنج
🔴 ضد عفونی بذور
🔴 حذف بقایایی گیاهی آلوده
🔴 جلوگیری از تنش های آبی
🔴 استفاده از قارچ کش تیلت، آزوکسی استروبین
🔑پوسیدگی ساقه برنج
عامل بیماری پوسیدگی ساقه برنج قارچ Sclerotium oryzea می باشد. عامل بیماری در مرحله پنجه زنی به غلاف برگ حمله می کند و لكه هاي قهوه اي تيره يا سياه روي غلاف برگها در قسمت هاي همتـراز بـا سـطح آب بوجـود مـي آيـد و با توسعه بيماري منجر به پوسيدگي غلاف برگ و ساقه می گردد. پوسيده شدن ساقه موجـب شكـستگي سـاقه و افتـادن گيـاه و ورس مي شود. اسـكلروت هـاي ريـز و سـياه رنـگ فراواني در داخل ساقه های آلوده و خشک شده تشکیل می شود و وجود و مشاهده اين اسكلروت ها از بارزترين علايم در تشخيص اين بيماري است. عامل اینبیماری بصورت اسکلروت در خاک یا بقایایی گیاهی زمستانگذرانی می کند.
🔷 روش های کنترل بیماری پوسیدگی ساقه برنج
🔴 حذف بقایای گیاهی
🔴 مدیریت استفاده از کود ازته
🔴 استفاده از کود های پتاس بالا
🔑سیاهک دروغی برنج
عامل بیماری سیاهک دروغی برنج قارچ Ustilaginoidea virens می باشد. در اثر حمله این قارچ دانه های برنج درون خوشه بصورت يـك توپ حاوي اسپور به رنگ سبز با ظاهر مخملي در می آید. ايـن توپ هاي اسپوري ابتدا كوچك بوده و بتدريج رشد كرده و كم پهن، صاف و زرد شده و با يك غـشاء پوشـيده ميشوند. با ادامه رشد، غشا تركيـده و رنـگ ايـن تـوپ، نـارنجي بعداً مايل به زرد يا سياه مايل به سبز می شوند. قارچ عامل بیماری سیاهک دروغی برنج بـصورت اسكلروت و كلاميدوسپور زمستانگذرانی می کند.
🔷 روش های کنترل سیاهک دروغی برنج
🔴 استفاده از بذور سالم
🔴 كشت مقاوم
🔴 کاشت زود هنگام
🔴 اجتناب از مصرف زياد كود ازت
🔴 از بين بردن بقاياي گياهان آلوده
🔑بیماری ویروسی تانگرو برنج
علائم بیماری ویروسی تانگرو برنج بصورت کوتاهی قد، کاهش پنجه زنی،برگ ها زرد رنگ یا زرد مایل به نارنجی، تاخیر در گلدهی و خوشه های کوچک نمایان می گردد. غالبا روشی برای درمان بیماری ویروسی در گیاهان وجود ندارد. بهترین روش برای کنترل بیماری ویروسی تانگرو برنج استفاده از ارقام مقاوم، کنترل حشره های ناقل و حذف بوته های آلوده بصورت محدود می باشد. برنج جایگاه مهمی در سبد غذایی مردم دنیا دارد و در سطح وسیعی این محصول در سراسر دنیا مورد زراعت می باشد از اینرو عواملی که می تواند کمیت و کیفیت تولید این محصول را تحت تاثیر قرار دهد از جمله عوامل بیماری زا گیاهی حائز اهمیت می باشد.
🔴🔴 پیشنهاد میکنیم تا چنانچه نیاز به مشاوره بیشتری در این خصوص دارید به این صفحه (از طریق این لینک فرم درخواست مشاوره) را تکمیل کنید و وقت مشاوره با گیاهپزشک را رزرو فرمائید. به شما اطمینان می دهیم که با مشاوره از متخصصین ما به بهترین نتیجه ممکن خواهید رسید 🔴🔴
برای افزایش پنجه زنی برنج چه کودی مناسب هست؟
برای افزایش پنجه زنی برنج در شالیزار از کود هیومیک اسید ( هایپر هیوم، هیومیک پرینوا) همراه با کود فسفر بالا مانند 10-52-10 (برند زیگلر، ایکس گرین، پرینوا) در دو درآبیاری استفاده کنید
برای افزایش خوشه دهی و پر کردن دانه برنج از چه کودی استفاده کنیم؟
برای افزایش خوشه دهی و پر کردن دانه بهتر است قبل از خوشه دهی از کود نیترات کلسیم (برند پرینوا، ایکس گرین) در آبیاری و میکرومیکس (اکوکوئل، میکروجادوگر، پرینوا) بصورت محلول پاشی و بعد از تشکیل خوشه و برای پر کردن خوشه و دانه از کود پتاس بالا مانند 36-12-12 (برند زیگلر، ایکس گرین، پرینوا) در آبیاری و کود های مانند هاروست و هاسکون بصورت محلول پاشی استفاده شود.
برای جلوگیری از ورس کردن برنج چه کار کنیم؟
برای جلوگیری از ورس کردن برنج از استفاده بی رویه از کودهای ازته خوداری و از کود سیلیکات پتاسیم (سولچر، جنتاترول) بصورت محلول پاشی استفاده کنید.
برای ضدعفونی بذر برنج از چه قارچ کشی استفاده کنیم؟
برای ضدعفونی بذور برنج می توانید از قارچ کش کاربندازیم، تیوفانات متیل و تبوکونازول استفاده کنید.
❤️ آیا این مقاله برای شما مفید بود؟ با کلیک روی ستاره به آن امتیاز دهید! ❤️
(بالاترین امتیاز ستاره از سمت چپ)