باغ و باغداری

🔷🔷 مقدمه

درخت انار با نام علمی Punica granatum از جمله درختان میوه بومی فلات ایران و آسیای مرکزی می باشد که از دیرباز در ایران کشت و پرورش داده شده است. میوه انار یکی ار میوه های پاییزه بسیار محبوب در ایران بوده که با فرهنگ این سرزمین پیوند عمیقی دارد. درختچه انار بیش از 500 رقم دارد که می توانند در دامنه وسیعی از شرایط آب و هوایی گرم مرطوب ساحلی تا گرم و خشک و حتی بیابانی رشد کنند. ایران از نظر سرانه تولید بزرگترین تولید کننده و از نظر عملکرد بعد از هند و چین در مقاوم سوم قرار دارد. بیماری های گیاهی مختلفی می توانند به درختچه های انار خسارت وارد کنند که مدیریت و کنترل این بیماری های گیاهی می تواند تاثیر بسزایی در افزایش راندمان تولید و افزایش کیفیت این محصول صادراتی داشته باشد. در ادامه برای آشنایی با بیماری های مهم انار ما تا انتهیا این مقاله همراهی کنید.

در این مقاله شما را با مهم‌ترین بیماری های درخت انگور آشنا خواهیم کرد و روش‌های کنترل این بیماری ها را نیز به شما خواهیم گفت.

🔻🔻🔻🔻🔻

🔑پوسیدگی فیتوفتورایی ریشه و طوقه انار

پوسیدگی فیتوفتورایی ریشه و طوقه یکی از بیماری های مهلک در درختان میوه محسوب می شود. عامل این بیماری در انار قارچ Phytophthora cactorum می باشد. علائم بیمار در درخت های انار آلوده بصورت لکه های تیره رنگ روی طوقه نمایان می شود که بافت گیاه زیر محل لکه های پوسیده، لهیده و سیاه رنگ می شود که با توسعه بیماری این پوسیدگی کل طوقه و بتدریج ریشه ها درخت را در بر گرفته و موجب سبز خشک شدن درخت می شود. علائم بیماری در اندام های هوایی گیاه بصورت ضعف و زردی، كمی رشد، کوچکی برگ ها، پژمردگی برگها، کوچکی و ریزش میوه، كاهش و نهايتا به سبز خشک شدن کل درخت منتهی می گردد.

روش کنترل پوسیدگی فیتوفتورایی ریشه و طوقه انار

🔴 کشت ارقام مقاوم

🔴 اصلاح روش آبیاری و مدیریت آبیاری

🔴 احداث نهال در خاک با زهکشی مناسبی

🔴 پوشاندند محل زخم و طوقه با مخلوط بردو و رنگ تنه

🔴 استفاده از سموم مس مانند اکسی کلر مس در آبیاری

🔑پوسیدگی ارمیلاریایی ریشه انار

یکی از بیماری های خطرناک در تمامی درختام میوه پوسیدگی آرمیلاریایی یا قارچ عسلی می باشد. عامل این بیماری قارچ Armillaria mellea می باشد که دامنه وسیعی از درختان مثمر و غیر مثمر از جمله درخت انار را مورد حمله قرار می دهد. در اثر آلودگی طوقه درخت انار به این بیماری پوست به راحتی از تنه جدا شده و پوشش کرمی رنگ در محل آلودگی طوقه و در سطح ریشه نیز رشته ای نخی مانند قهوه ای رنگ قابل رویت می باشد. در صورت مساعد بودن شرایط آب و هوایی اندام های باردهی این قارچ بصورت دسته کلاهک های قارچی به رنگ قهوه ای عسلی در پایه درختان تشکیل می شود. در اندام های هوایی درخت علائم آلودگی بصورت ضعف و زردی عمومی درخت، کم رشدی، کوچک شدن برگ ها، سرخشکیدگی و مرگ ناگهانی درخت می باشد. با توجه به ماندگاری طولانی مدت این قارچ در خاک و دامنه میزبانی وسیع آن استفاده از روش های تلفیقی برای کنترل این بیماری خطرناک ضروری می باشد.

روش های کنترل پوسیدگی آرمیلاریایی ریشه

🔴 در صورت بروز آلودگی محدود حذف کامل نهال

🔴 استفاده از کود دامی کاملا پوسیده

🔴 استفاده از گوگرد بصورت گرانول در چالکود زمستانه

🔴 استفاده از قارچ کش های مانند تیوفانات متیل یا رورال تی اس در آبیاری

🔴 استفاده از کود های پتاسیم بالا در برنامه غذایی

🔑انتراکنوز یا اسکب انار

بیماری انتراکنوز یا اسکب انار از جمله بیماری های شایه انار در مانطق گرم و مرطوب می باشد و عمده خسارت این بیماری قارچی بر روی کیفیت و بازار پسندی محصول میوه می باشد و به شدت بازار پسندی میوه را کاهش داده و خسارت سنگینی به باغدار وارد می کند. عامل بیماری اسکب انار قارچ Elsinoe punicae می باشد که موجب بدشکلی، چروکیدگی، قهوه ای و سیاه شدن گلها در آغاز فصل، ریزش گلها، عدم تلقیح گل ها و ایجاد لکه های قهوه ای و چوب پنبه ای روی میوه می شود. بارزترین علائم این بیماری حالت اسکب یا لکه های چوب پنبه ای با رگه های برجسته بر روی میوه می باشد.

روش کنترل بیماری اسکب انار

🔴 حذف بقایایی گیاهی و میوه های آلوده از روی درخت

🔴 استفاده از قارچ کش های مانند کاپتان و تیوفانات متیل بعد از گل دهی و تشکیل میوه

🔴 محلولپاشی کود سیلیکات پتاسیم

🔑سفیدک سطحی انار

بیماری سفیدک سطحی انار از بیماری های رایج در مناطق شمای ایران می باشد که آلودگی در آب و هوای مرطوب و خنک اوایل فصل بهار نمایان می شود. مسیلیوم های قارچ سفیدک سطحی Erysiphe punicae روی برگ ها بصورت پوشش نمدی سفیدک رنگ ظاهر می شود که می تواند به سایر قسمت های هوای گیاه مانند سرشاخه ها، گل ها و میوه تازه تشکیل شده نیز کشترش پیدا کند. آلودگی به این بیماری ممکن است موجب اختلال در رشد سرشاخه ها، بعد شکلی و ریزش گل ها و ریزش میوه های تازه تشکیل شده گردد.

روش کنترل بیماری سفیدک سطحی انار

🔴 با توجه به ماهیت این بیماری و تک چرخه ای بودن آن حذف بقایای گیاهی آلوده بعد از خزان و استفاده از قارچ کش مانند کاپتان، پنکونازول و استروبی در اوایل فصل می توان این بیماری را کنترل کرد.

🔑پوسیدگی و ترشیدگی میوه انار

پوسیده شدن یا ترشیدن انار شایع ترین بیماری پس از برداشت یا نگهداری انار در سرد خانه می باشد. گونه های مختلفی از قارچ های  قارچ های Aspergillus, Penicillum, Botrytis, Rhizopus, Alternari و Nematospora می‌توانند موجب پوسیدگی میوه انار شوند. این قارچ های می توانند از محل ترک ها، زخم ها و محل خسارت آفات مانند سن و کرم گلوگاه انار ایجاد آلودگی کنند. اگر محل آلودگی گلوگاه انار باشد پوست انار سالم بوده و تشخیص میوه آلوده ممکن نیست ولی در محل زخم و ترک ها پوست میوه نرم و لهیده می شود.

روش کنترل پوسیدگی میوه انار

🔴 جداسازی میوه های آلوده و زخمی یا ترک خورده قبل از انتقال به سردخانه

🔴 کنترل آفات مانند کرم گلوگاه انار و سن

🔴 برداشت به موقع محصول

🔴 برقراری شرایط تهویه و دمایی مناسب در سردخانه

🔑سوختگی باکتریایی انار

سوختگی باکتریایی انار ناشی باکتری بیماریزا  گیاهیXanthomonas citri می باشد در اثر آلودگی به این باکتری لکه های سیاه رنگی روی برگ ها و میوه ها ظاهر می شود که در صورت توسعه بیماری می تواند موجب ریزش برگ ها، ترک خوردگی  و پوسیدگی میوه و شانکر روی تنه درخت گردد. برای کنترل این بیماری رعایت بهداشت باغ، حذف بقایای گیاهی آلوده و استفاده از قارچ کش های مسی موثر می باشد.

🔑نماتد گره ریشه ای انار

نماتد های انگل گیاهی موجودات کرمی شکل میکروسکوپی می باشد که گونه های مختلف انها می توانند روی دامنه وسیعی از محصولات کشاورزی و باغی خسارت سنگینی وارد کنند. یکی از این نماتد ها انگل گیاهی نماتد گره ریشه انار .Meloidogyne sp می باشد که موجب حالت گال یا گره مانند روی ریشه ها فرعی درخت انار می شوند. تغذیه این نماتد از ریشه درخت موجب توقف رشد و ضعف عمومی درخت، زردی برگ‌ها، قهوه ای شدن حاشیه برگ ها، ریزش برگ‌های انتهایی شاخه‌ها و خشکیدگی تدریجی سرشاخه‌ها، کاهش تولید گل و میوه و در نهایت زوال تدریجی درخت می گردد.

روش کنترل نماتد گره ریشه انار

🔴 بطور کلی کنترل نماتد های انگل گیاهی در خاک امری سخت و نیازمند استفاده از روش های در قالب مدیریت تلفیقی می باشد. کنترل علف های هرز باغ، رعایت بهداشت باغی، عدم استفاده کود دامی غیر پوسیده، تهیه نهال از نهاستان های معتبر و عاری از آلودگی، چالکود گوگرد در پای درخت، استفاده کود های پتاس بالا در برنامه غذایی، مدیریت و اصلاح آبیاری و استفاده از نماتد کش های مانند ولوم و ترویگو می تواند جزی از این مدیزت تلفیقی باشد.

🔑ترک خوردگی میوه انار

بکی از بیماری های فیزیولوژیکی یا عارضه های شایع در باغات انار ترک خوردگی میوه انار می باشد که عوامل مختلف محیطی، تغذیه ای و مدیریتی می توانند در ایجاد و تشدید این عارضه دخیل باشد. عواملی مانند تغییر آب و هوا، آبیاری نامنظم، آفتاب سوختگی، کمبود بور و کلسیم، اختلالات هورمونی و آفات مکنده می توانند باعث بروز ترک خوردگی میوه انار شود و اقداماتی که موجب جلوگیری یا رفع این عوامل گردد در کاهش این عارضه موثر خواهد بود.

روش های کنترل ترک خوردگی انار 

🔴 آبیاری منظم

🔴 استفاده از اسید جیبرلیک در زمان رسیدن میوه

🔴 محلول پاشی کود کلسیم-بور

🔴 استفاده از کود پتاس بالا مانند سیلیکات پتاسیم در زمان رسیدن میوه و آفتاب سوختگی

🔴 کنترل آفات مکنده مانند شته، سن و کنه ها

🔑آفتاب سوختگی انار

آفتاب سوختگی انار از جمله بیماری فیزیولوژیکی رایج در مناطق گرم و خشک مانند یزد می باشد. در اثر گرمالای بالا و تابش شدید آفتاب پوست تنه درختان روبرو آفتاب خشک، پوست پوسته شده و حمله سوسک چوبخوار در این مرحله موجب تشدید و تسریع در خشک شدن درخت می گردد. همچنین آفتاب سوختگی می تواند موجب زردی، پژمردگی، ریزش برگ‌ها و کوچک ماندن و ریزش میوه‌ها نیز گردد.

روش های کنترل آفتاب سوختگی

1- استفاده از ارقام مقاوم

2- هرس اصولی درختان انار

3-پوشاندندن تنه درختان با پوشش محافظتی مانند ترکیب رنگ تنه و بردو

4- محلولپاشی یا گرد پاشی ترکیباتی مانند کائولین، سیلیکات پتاسیم

🔑جمع‌بندی

درخت انار نیز مانند سایر درختان میوه ممکن است در معرض حمله عوامل مختلف بیماریزا گیاهی قرار گیرد که آشنایی با بیماری های مهم انار و اجرای روش کنترل این بیمارها در کنار سایر عوامل دخیل در مدیریت باغ تاثیر بسزایی در افزایش راندمان تولید و افزایش کیفیت این میوه محبوب پاییزی خواهد داشت.

🔴🔴 پیشنهاد میکنیم تا چنانچه نیاز به مشاوره بیشتری در این خصوص دارید به این صفحه (از طریق این لینک فرم درخواست مشاوره) را تکمیل کنید و وقت مشاوره با گیاهپزشک را رزرو فرمائید. به شما اطمینان می دهیم که با مشاوره از متخصصین ما به بهترین نتیجه ممکن خواهید رسید 🔴🔴

🔷🔷 مقدمه

درخت انار با نام علمی Punica granatum از جمله درختان میوه بومی فلات ایران و آسیای مرکزی می باشد که از دیرباز در ایران کشت و پرورش داده شده است. میوه انار یکی از میوه های پاییزه بسیار محبوب در ایران بوده که با فرهنگ این سرزمین پیوند عمیقی دارد. درختچه انار بیش از 500 رقم دارد که می توانند در دامنه وسیعی از شرایط آب و هوایی گرم مرطوب ساحلی تا گرم و خشک و حتی بیابانی رشد کنند. ایران از نظر سرانه تولید بزرگترین تولید کننده و از نظر عملکرد بعد از هند و چین در مقاوم سوم قرار دارد. درخت انار مانند سایر درختان میوه می تواند میزبان آفات مختلفی مانند کرم گلوگاه انار باشد که درصورت عدم آشنایی به این آفات و مدیرت و کنترل آنها می تواند منجر خسارت سنگین به این محصول باغی گردد.

در این مقاله شما را با مهم‌ترین بیماری های درخت انگور آشنا خواهیم کرد و روش‌های کنترل این بیماری ها را نیز به شما خواهیم گفت.

🔻🔻🔻🔻🔻

🔑کرم گلوگاه انار

کرم گلوگاه انار مهمترین و خسارت زاترین آفت این محصول باغی محسوب می شود که در اغلب مناطف انار کاری ایران شایع می باشد. کرم گلوگاه انار در واقع نوعی شبپره کوچک بنام Spectrobates ceratoniae می باشد که در فصل بهار و همزمان با تشکیل میوه انار پس از جفت گیری در قسمت گلوگاه یا تاج انار تخم ریزی می کنند. تخم ها بیضوی و به رنگ سفید مایل به زرد بوده و بعد از ۴ تا ۶ روز بسته به دما تفریخ شده و لاروهای جوان خاکستری رنگ مایل به سفید یا مایل به قرمز کم رنگ به داخل میوه تازه تشکیل شده نفوذ می کنند در این مرحله لاروه ها با تغذیه از دانه های انار به لاروی سنین بالا تبدیل می شود. این آفت در داخل بقایای میوه روی درخت و یا زیر درخت و گاهی زیر پوست درختان زمستان گذرانی کرده و در اواسط بهار به شفیره قرمز رنگ و بعد از یک تا دو هفته به پروانه های بالغ تبدیل می شود. حشره کامل پروانه کوچکی با بال‌های جلویی خاکستری تیره با دو نوار عرضی ورگبال ها اندازه‌ای تیره تر از متن بال ها، بال‌های عقبی نیمه شفاف، خاکستری مایل به سفید می باشند. کرم گلوگاه انار یک آفت پلی فاژ (چند میزبانه) می باشد که علاوه بر انار به میوه های پسته، گردو، بادام، فندق، پرتقال، زردآلو و به خصوص انجير حمله کرده و خسارت وارد ميكند.

خسارت اصلی کرم گلوگاه در مرحله لاروی اتفاق می افتد. لاروهای این آفت پس از نفوذ از دانه های تازه تشکیل شده انار تغذیه می کند و علاوه بر خسارت مستقیم محل نفوذ این لاروها موجب تسهیل در آلودگی های ثانویه به سایر عوامل مانند قارچ ها می شود که موجب ترشیدگی و پوسیدگی میوه انار می گردد. کرم گلوگاه انار می تواند تا 80 درصد به این محصول خسارت وارد کند.

روش های کنترل کرم گلوگاه انار

استفاده از آفت کش ها برای کنترل شیمیایی این آفت تاثیر چندانی ندارد اما استفاده تلفیقی از روش های زیر در کنترل این آفت موثر خواهد بود.

🔴 خالی کردن پرچم های گلوگاه میوه بعد از فندقی شدن با فرچه های مخصوص

🔴 استفاده از تله های فرمونی برای اختلال در جفتگیری پروانه های بالغ

🔴 استفاده از زنبورهای پارازیتوئید مانند تریکوگراما

🔴 جمع آوری و حذف بقایا و میوه های آلوده بخصوص میوه های ریخته روی زمین

🔴 تغذیه مناسب درختان انار بخصوص با کود های پتاسیمی

🔑شته سبز انار

یکی از شایع ترین آفات انار، شته سبز انار با نام Aphis punicae در مناطق انارکاری می باشد. شته از جمله آفات مکنده هستند که از شیره سلولی درختان تغذیه می کنند و مواد دفعی آن ها بصورت مواد چسبناک براق به اصطلاح عسلک روی برگ ها و سایر بخش های گیاه قابل رویت می باشد. خسارت ناشی از تغذیه شته انار در ابتدای فصل موجب ریزش غیر طبیعی گل‌های اول انار می شود. شته انار می تواند به سطح زيرين برگها، جوانه ها، گل ها و سرشاخه ها درخت حمله کرده و باعث بدشکلی برگ ها، ضعف عمومی درخت، توقف رشد سرشاخه ها، ريزش گلها و ميوه های جوان ميشود.

روش کنترل شته سبز انار

🔴 سمپاشی زمستانه یا ترکیب روغن ولک و اتیون

🔴 سمپاشی به محض مشاهده آفت با شته کش های مانند ایمیداکلوپراید، دی کلرووس و استامی پراید

🔑سوسک چوبخوار انار

سوسک چوبخوار انار با نام علمی Chrysobothris parvipunctata یکی از افات خسارت زا در باغات انار محسوب می شود که آفت بصورت شفیره در شاخه های انار زمستانگذرانی کرده و با گرم شدن هوا در اوایل فصل بهار به حشره باغ (سوسک سیاه رنگ) تبدیل شده و پس از جفت گیری روی شاخه های انار تخمریزی می کند. لاروهای تفریغ شده از تخم ها به رنگ کرم مایل به زرد و بطول 3-4 سانتی متر به داخل پوست شاخه ها نفوذ کرده و در اثر تغذیه از بافت چوب موجب ضعف عمومی درخت و خشک شدن شاخه ها و در صورت شدت آلودگی موجب خشک شدن کل درخت می گردد.

کنترل سوسک چوب خوار انار

🔴 رعایت بهداشت باغی، هرس سرشاخه های آلوده و جمع آوری و حذف بقایایی آلوده

🔴 تقویت درختان انار با استفاده از برنامه کودی اصولی

🔴 استفاده از تله های فرمونی

🔴 کنترل بیولوژیکی با استفاده از حشرات پارازیتوئیدی

🔴 سمپاشی باغ در زمان ظهور حشرات بالغ با استفاده از سمومی مانند سایپرمترین، مالاتیون

🔑کرم سفید ریشه انار

کرم سفید ریشه با نام علمی Polyphylla ollivieri یکی از آفات بسیار خطرناک در باغات میوه می باشد که می تواند منجر به خشک شدن کامل درخت میوه گردد. حشره بالغ سوسک سیاهرنگ با لکه های سفید روی بالپوش ها می باشد که در خاک یا انبار کود دامی تخمریزی کرده و لاروهای های این آفت بصورت کرم های مفتولی شکل خمیده و سفید رنگ می باشد که از ریشه درختان تغذیه کرده و موجب ضعف عمومی درخت و در نهایت خشک شدن آن می گردد. چرخه زندگی این آفت چند ساله می باشد و  بسیار پلی فاز بوده و از ریشه اغلب درختان میوه تغذیه می کند.

روش های کنترل کرم سفید ریشه

🔴 عدم استفاده از کود دامی تازه و غیر پوسیده در باغات

🔴 استفاده از یخ آب زمستانه

🔴 استفاد ه از تله های فرمونی در زمان ظهور حشره های بالغ

🔴 رعایت بهداشت باغی

🔴 چالکود گوگرد و فیپرونیل گرانول در اطراف ریشه درختان

🔴 استفاده از سموم مانند سایپرمترین و فیپرونیل در آبیاری

🔑شپشک آردآلود انار

خسارت اصلی شپشک آراد آلود انار  Pseudococcus citri  بر روی میوه انار می باشد که باعث کاهش بازارپسندی میوه می گردد. شپشک آرد آلود بیشتر در مناطق مرطوب مانند شمال کشور مشاهده می گردد که شپشک های ماده سفید رنگ و شپشک های نر قهوه ای از شیره گیاهی برگ ها و شاخه ها تغذیه کرده و موجب ضعف درخت می شود.

کنترل شپشک آرد آلود انار

🔴 سمپاشی زمستانه با روغن ولک و اتیون

🔴 سمپاشی درختان به محض مشاهده آفت با اتیون یا مالاتیون

🔑کنه قرمز انار

کنه قرمز انار Tenuipalpus punicae یکی از آفات خسارت زا در باغات انار در مناطق گرم و خشک محسوب می شود. تغذیه کنه ها از شیره گیاهی برگ ها موجب ضخیم شدن، زنگ زدگی و ریزش برگ ها و تغذیه از پوست میوه منجر به کوچک شدن میوه ها، خشک شدن پوست میوه، ایجاد لکه های قهوه ای و برنزه روی پوست میوه، ترک خوردگی پوست میوه، بی مزه شدن دانه های میوه و در نهایت ریزش میوه می شود.

کنترل کنه قرمز انار

🔴 سمپاش زمستانه یا روغن ولک و کنه کشی مانند فن پروکسی میت، اسپیرودیکلوفن

🔴 آبیاری منظم باغ و جلوگیری از کاهش شدید رطوبت باغ

🔑جمع‌بندی

درختان انار مانند سایر درختان میوه توسط آفات مختلف می تواند مورد حمله قرار بگیرد که کرم گلوگاه انار، شته سبز انار و کنه قرمز انار جز مهمترین آفات این محصول باغی محسوب می شود که مدیریت و کنترل اصولی این آفات در کنار استفاده از یک برنامه کودی و تغذیه ای مناسب موجب کاهش خسارت آفات و افزایش کمیت و کیفیت محصول و در نهایت افزایش درآمد باغداران زحمنکش خواهد شد.

🔴🔴 پیشنهاد میکنیم تا چنانچه نیاز به مشاوره بیشتری در این خصوص دارید به این صفحه (از طریق این لینک فرم درخواست مشاوره) را تکمیل کنید و وقت مشاوره با گیاهپزشک را رزرو فرمائید. به شما اطمینان می دهیم که با مشاوره از متخصصین ما به بهترین نتیجه ممکن خواهید رسید 🔴🔴

🔷🔷 مقدمه

انگور یکی از میوه‌های بسیار محبوب در ایران و دنیا به شمار می‌آید که هم به صورت تازه خوری و هم در صنایع غذایی مورد مصرف بالایی دارد. انگور از زمان‌های گذشته در ایران با هدف تولید نوشیدنی‌های الکلی کشت می‌شده است و اکنون نیز با مقاصد تازه‌خوری و یا تولید کشمش و سرکه کشت می‌شود. این گیاه همانند گیاهان دیگر در طول زندگی خود درگیر آفات و بیماری‌های گوناگونی می‌شود که ممکن است رشد آنها را محدود کرده و یا بر روی میزان محصول آنها اثر بگذارند. آفات مختلف یکی از عوامل محدود کننده کشت انگور به شمار می‌آیند که در این مقاله مهم‌ترین آفاتی که در ایران با آن سر و کار داریم را به شما معرفی کرده و روش‌های کنترل آنها را نیز به شما خواهیم گفت.

در این مقاله شما را با مهم‌ترین آفات درخت انگور آشنا خواهیم کرد و روش‌های کنترل این بیماری ها را نیز به شما خواهیم گفت.

🔻🔻🔻🔻🔻

🔑چرا انگور گیاه مهمی است؟

انگور جز میوه‌هایی است که بیشترین مصرف تازه خوری را در ایران دارد و علاوه بر این در صنایع غذایی مانند تولید سرکه و کشمش نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. محصولات جانبی این گیاه مانند شیره و برگ مو نیز از طرفداران بسیاری برخوردار است. به طور کلی انگور یکی از میوه‌هایی است که در فرهنگ ایران جا خوش کرده است. میزان کشت انگور در ایران بالا است به طوری که کشور ایران هشتمین تولید کننده بزرگ انگور در دنیا به شمار می‌آید. سالانه حدود ۳۰۰ هزار هکتار تاکستان در ایران مورد بهره‌برداری باغداران قرار گرفته و روانه بازار می‌شوند. علاوه بر این انگور جز معدود گیاهانی است که می‌توان آن را با حداقل آب و به شکل دیم کاشت کرد. با توجه به قرار گرفتن کشورمان در اقلیم گرم و خشک و نیمه بیابانی، انگور یکی از محصولات استراتژیک باغی ایران به شمار می‌آید.

با اینکه درخت انگور نسبت به سایر گیاهان آفت پذیری کمتری دارد و توسط حشرات کمتری آلوده می‌شود اما این گیاه دارای چندین آفت خطرناک بوده که می‌تواند حتی منجر به نابودی میوه انگورها شوند که در این مقاله شما را با آنها آشنا خواهیم کرد:

🔑کرم خوشه خوار انگور

به جرات مهم‌ترین و خطرناک‌ترین آفت انگور در ایران کرم خوشه‌خوار انگور است. این آفت با نام علمی Lobesia botrana در واقع شب پره‌های کوچک به رنگ خاکستری تا قهوه‌ای است تخم‌های خود را همزمان با باز شدن سطح برگ‌ها بر روی اندام‌های مختلف گیاهی می‌گذارد. ۱۰ تا ۱۵ روز پس از تخم گذاری لاروها از تخم خارج شده و از خوشه، گل و غوره‌ها تغذیه می‌کنند. این تغذیه سبب خشک شدن خوشه‌ها یا کشمشی شدن حبه‌های انگور می‌شود. بر اثر فعالیت این آفت مکن است بین خوشه‌های انگور حالت تار عنکبوت مانندی ایجاد شود که در واقع ناشی از فعالیت لاروهای این حشره است. هرچه ناحیه بالاتری از خوشه انگور مورد هدف این آفت قرار بگیرد، خسارت آفت نیز بیشتر است. این آفت ۳ تا ۴ نسل در سال دارد و زمستان را به صورت لارو زیر پوستک‌ها و یا بقایای گیاهی و یا حتی در خاک می‌گذراند.

🔴 بهترین روش مبارزه با این آفت سمپاشی زمستانه با روغن‌های مخصوص سمپاشی زمستانه (ولک) و حشره کش اتیون است. هرس شاخه‌های آلوده و سوزاندن آنها، یخ آب زمستانه، استفاده از تله‌های فرمونی و نیز تقویت عمومی گیاه از جمله روش‌های مدیریت این آفت به شمار می‌آید. همچنین استفاده از ارقامی که تراکم میوه کمتری دارند برای باغات جدید می‌تواند یک روش مدیریت کاهش این آفت خطرناک در باغات به شمار بیاید.

🔑زنجره مو

این آفت با نام علمی Psalmocharias alhageus که تحت عنوان جیرجیرک یا سیرسیرک نیز در بین کشاورزان معروف هست، حشراتی سبز رنگ و با قابلیت پرواز و به طول ۲ تا ۳ سانتی‌متر هستند. این حشرات بخشی از دوران پورگی خود را در داخل خاک و در دالان ها حفر شده توسط خودشان سپری می‌کنند. باغاتی که آلودگی به زنجره مو دارند، غالباً دارای حفراتی در اطراف بوته به صورت واضح هستند. خسارت اصلی این آفت مربوط به ماده‌های بالغ و هنگام تخم گذاری است. این حشره تخم ریز بسیار بلند خود را وارد فضای بین پوست و چوب کرده روی شاخه‌های مختلف اقدام به تخم گذاری می‌کند. شاخه‌هایی که روی آنها تخم گذاری شده است دچار ترکیدگی شده و جریان آوندی آن به هم می‌خورد و در نتیجه شاخه خشک می‌شود.

به خصوص در جمعیت‌های بالا، این آفت بسیار مخرب بوده و یک عامل محدود کننده برای کشت انواع انگور به شمار می‌آید.

🔴 بهترین راه مبارزه با این آفت، مبارزه با دوران پورگی آنها است، یعنی زمانی که فرزندان این آفت در خاک پنهان شدند.  شخم عمیق و یخ آب زمستانه در کاهش جمعیت این پوره‌ها بسیار با اهمیت هستند. استفاده از سمومی مانند فیبرونیل گرانول یا سایپرمترین نیز می‌تواند در کاهش جمعیت آنها در خاک موثر باشد. مبارزه با علف‌های هرز در باغات و همچنین هرس شاخه‌های آلوده می‌تواند جمعیت این آفت را باز هم کاهش دهد.

🔑شپشک آرد آلود مو

این آفت به شکل حشرات ساکن با پوشش مومی شکل به رنگ سفید بر روی اندام‌های مختلف درخت انگور مشاهده می‌شود. خسارت عمده این آفت مربوط به زمانی است که به غوره‌های در حال رسیدن حمله می‌کند و ضمن کاهش بازارپسندی آنها باعث افزایش احتمال ابتلای آنها  بیماری‌های قارچی نیز می‌شود.  این آفت در جمعیت‌های بالا از شیره گیاهی تغذیه کرده و به طور کلی گیاه را ضعیف می‌کند.

از آنجایی که زمستان گذرانی این آفت در بقایای گیاهی و یا در زیر پوستک‌های گیاه است بنابراین سمپاشی زمستانه با روغن‌های مخصوص بیشترین اثر را در کاهش جمعیت آنها در سال آتی دارد.  استفاده از صابون‌های محلول پاشی و روغن‌های تابستانه در فصل رویش نیز کمک می‌کند تا میزان این آفات به صورت چشم گیر کاهش یابد.

🔴 سمومی مانند مالاتیون، دی کلرووس، اتیون و سایپرمترین نیز در کاهش جمعیت این آفت بسیار اثرگذار می‌باشد.

🔑کرم سفید ریشه

این آفت اختصاصی درخت انگور نبوده و به گیاهان مختلفی حمله ور می‌شود اما می‌تواند روی انگور بسیار خسارت زا باشد. این آفت در دوران لاروی خود و در خاک به شدت از ریشه درختان تغذیه کرده و اگر حمله آنها به ریشه‌های مهم و اصلی باشد سبب خشک شدن کلی درختان می‌شوند.

استفاده از کودهای دامی کاملاً پوسیده و رعایت بهداشت باغی باعث کاهش چشمگیر این آفت در تاکستان‌ها می‌گردد. همچنین مبارزه با علف‌های هرز کمک می‌کند تا جمعیت این آفت در خاک کمتر شود. استفاده از تله‌های نوری نیز یکی از راهکارهایی است که برای کاهش جمعیت‌های افراد بالغ مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای کاهش جمعیت لارو ها در خاک می‌توان از شخم عمیق و یخ آب در زمستان استفاده کرد. همچنین سمومی مانند فیبرونیل گرانول و سایپرمترین نیز برای کنترل شیمیایی این آفت توصیه شده است.

🔑انواع شته

همانند کرم سفید ریشه، شته‌ها نیز یک آفت عمومی محسوب می‌شوند و می‌توانند به انگور حمله کنند و از شیره گیاهی تغذیه نمایند. این تغذیه ضمن بروز ضعف عمومی در گیاه سبب مستعد شدن آن برای دریافت قارچ‌های ساپروفیت و خارج شدن گیاه از حالت بازارپسندی خود ی‌شود.

سمومی مانند ایمیداکلوپراید، استامی پراید، مالاتیون، دی کلروس و سایپرمترین از جمله سمومی هستند که می‌توان به صورت عمومی برای کاهش جمعیت شته در باغات استفاده کرد.

🔑تریپس‌ها

این دسته از حشرات نیز در دوران بلوغ و پورگی خود ‌توانند به برگ‌ها و گل‌های انگور حمله کرده و باعث عقیم شدن آنها شوند. این حشرات جثه بسیار کوچکی داشته و با چشم غیر مسلح به سختی دیده می‌شوند وجود رگه‌های نازک امضا مانند بر روی برگ‌ها و یا پوست غوره‌های جوان می‌تواند نشان دهنده آلودگی انگور به تریپس باشد.

 جهت مبارزه با این آفات می‌توان قبل از بروز جمعیت بالا می‌توان از مخلوط سم دلتامترین و دی کلرووس استفاده کرد.

🔑کنه گالزا (کنه نمدی)

گرچه درخت انگور توسط گونه‌های مختلفی از کنه‌ها آلوده می‌شود اما کنه گالزا یا نمدی با نام علمی Colomerus vitis مهم‌ترین این  آفات به شمار می‌آید. این آفت که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیست، باعث تغییر ساختار ظاهری سلول‌ها و ایجاد فرورفتگی و برجستگی‌هایی بر روی سطح برگ درخت انگور می‌شود. در داخل این فرورفتگی‌ها سطح کرکی شکل به رنگ خاکستری تا قهوه‌ای مشاهده می‌شود که نشان دهنده آلودگی درخت انگور به کنه گالزا است.

🔑جمع‌بندی

دگرچه آفات زیادی به انگور حمله ور نمی‌شود، اما همان تعداد کم آفاتی که می‌توانند روی انگور مستقر شوند معمولاً خسارت‌های زیادی به آن وارد می‌کنند. آگاهی کشاورزان از نوع آفت و نحوه خسارت زایی آنها کمک می‌کند تا به سرعت این آفات را شناسایی کنند و در زمان مناسب با آنها مبارزه کنند. البته در بعضی از موارد ممکن است شناسایی آفات به همین راحتی نباشد و نیاز به یک کارشناس گیاه پزشکی برای تشخیص آفت و مبارزه با آن داشته باشید.

🔴🔴 پیشنهاد میکنیم تا چنانچه نیاز به مشاوره بیشتری در این خصوص دارید به این صفحه (از طریق این لینک فرم درخواست مشاوره) را تکمیل کنید و وقت مشاوره با گیاهپزشک را رزرو فرمائید. به شما اطمینان می دهیم که با مشاوره از متخصصین ما به بهترین نتیجه ممکن خواهید رسید 🔴🔴

🔷🔷 مقدمه

انگور یکی از قدیمی ترین درختان میوه می باشد که توسط بشر کشت و پرورش داده شده و در بسیاری از کتب دینی و اسطوره ای نام این درخت آمده است. درخت انگور ارقام بسیار متنوعی دارد که قابلیت پرورش در اغلب مناطق زمین دارد. میوه انگور یکی از محصولات باغی ارزشمند و محبوب محسوب می شود که علاوه بر تازه خوری، فراورده های مختلفی از آن تولید می شود. چین و امریکا بزرگترین تولید کننده انگور در جهان می باشند و ایران جایگاه نهم در تولید این محصول باغی را به خود اختصاص داده است و شهر ملایر شهر جهانی انگور به عنوان پنجاه و سومین میراث جهانی کشاورزی ثبت شده و مشکین شهر اردبیل از جمله شهر های مهم تولید انگور در جهان است. از اینرو کشت و پرورش درخت انگور و تولید این محصول جایگاه ویژه ای در صنعت کشاورزی ایران دارد. این محصول در طول دوره رشد خود دگیر انواع مختلفی از آفات و بیماری های گیاهی می شود که آشنایی، شناسایی و کنترل این آفات و بیماری های گیاهی در تولید محصول با کیفیت و کمیت بالاو افزایش سود آوری برای باغداران  بسیار حائز اهمیت می باشد.

در این مقاله شما را با مهم‌ترین بیماری های درخت انگور آشنا خواهیم کرد و روش‌های کنترل این بیماری ها را نیز به شما خواهیم گفت.

🔻🔻🔻🔻🔻

🔑سفید دروغی یا داخلی انگور

بیماری سفیدک داخلی، سفیدک کرکی و یا سفیدک دروغی انگور یکی از بیماری های مهم در انگور می باشد که می تواند خسارت سنگینی بخصوص در شرایط گرم و مرطوب به محصول انگور وارد کند. قارچ عامل این بیماری Plasmopara viticola که در بقایای گیاهی زمستانگذرانی می کند و در بهار با باراش باران انتشار و توسعه پیدا می کند. این بیماری در روی برگ لکه های زرد و رنگ پریده ایجاد می کند که با بتدریج در زیر برگ پوشش کرکی شکل گرفته و با توسعه بیماری موجب نکروزه و خشک شدن برگ ها می شود. در صورت آلودگی شاخه ها، انتهای شاخه ها به حالات عصایی در می آیند. خسارت اصلی این بیماری بروی خوشه ها می باشد که ابتدا پوشش نمدی خاکستری رنگ حبه های انگور را فرا می گیرد و در اثر توسعه بیماری حبه ها شکاف خورده و محل نفوذ سایر بیماری قارچی ایجاد می شود که در نهایت موجب چروکیده شدن حبه ها و قهوه ای شدن آنها می گردد. اگر آلودگی زودتر و در زمان تشکیل غوره ها صورت گیرد موجب ریزش شدید غوره ها و لخت شده خوشه انگور می شود. عامل این بیماری در برگ های خزان شده، خوشه و حبه های خشک شده و باقی مانده روی درخت و سر شاخه های آلوده زمستانگذرانی می کند. 

روش های کنترل بیماری سفیدک دروغی انگور

🔴 رعایت بهداشت باغی و جمع آوری و حذف برگ های خزان شده

🔴 هرس سرشاخه های آلوده

🔴 رعایت فاصله مناسب درختان در زمان کاشت برای بهبودی تهویه هوا در باغ

🔴 سمپاشی درختان پبا سموم مسی مانند بردو و اکسی کلر مس

🔴 تغذیه مناسب درختان انگور بخصوص با کود های پتاس بالا

🔑سفیدک پودری یا سطحی انگور

بیماری سفیدک سطحی یا پودری انگور رایج ترین بیماری این محصول می باشد که در اکثر مناطق انگور کاری وجود دارد و اغلب باغداران با آن مواجه شده اند. عامل این بیماری قارچ Uncinula necator می باشد. در ابتدا در اثر این بیماری لکه های رنگ پریده بر روی برگ ها نمایان می شود که بتدریج روی لکه ها توسط پوشش نمدی سفید رنگی پوشیده می شود با توسعه بیماری در سرشاخه های جوان نيز پوشش سفيدرنگ به وجود می آيد که در پاييز به رنگ قهوه ای مايل به سياه تبديل می شوند. در اثر آلودگی شدید در مراحل اولیه گلد دهی، جوانه و گل های درخت انگور درگیر شده و میزان تولید محصول ممکن است به شدت کاهش پیدا کند. در اثر حمله این قارچ به خوشه های انگور پوشش پودری سفید رنگی روی حبه ها ظاهر می شود که حبه های آلوده نارس مانده و دچار ترک خوردگی می شوند. سفیدک سطحی انگور بیماری تک چرخه ای بوده و عامل بیماری در برگ های خزان شده، سرشاخه های آلوده زمستانگذرانی کرده و با شروع فصل بهار و افزایش رطوبت بیماری انتشار و توسعه پیدا می کند.

کنترل بیماری سفیدک سطحی انگور

🔴  هرس سرشاخه های آلوده

🔴  حذف بقایای گیاهی و برگ هی خزان شدهی

🔴  ایجاد تهویه مناسب در باغ

🔴  کنترل بیمای با قارچ کش های مانند توپاس، استروبی

🔴  گوگرد پاشی در انگور در سه مرحله جوانه زنی، تشکیل غوره و شیرین شدن غوره

🔑پوسیدگی خاکستری انگور

پوسیدگی خاکستری یا کپک خاکستری انگور توسط قارچی بنام Botrytis cinerea ایجاد می شود. در مرحله رسیده حبه های انگور ابتدا لکه های قهوه ای رنگی روی حبه ها ایجاد می شود که بتدرج این کل حبه توسط کپک قهوه ای رنگی پوشیده شد و میوه چروکیده و بصورت مومیایی در می آید. این حبه های چروکیده ریزش پیدا کرده و این بیماری بروی این حبه های مومیایی شده زمستانگذرانی می کند. و این قارچ بیماری زا به در اثر باد و باران می تواند به سرعت از حبه های  آلوده انتشار پیدا کند.

کنترل کپک خاکستری

🔴 هرس سرشاخه های آلوده

🔴 حذف بقایای گیاهی و حبه های مومیایی شده

🔴 ایجاد تهویه مناسب در باغ

🔴 کنترل بیمای با قارچ کش های مانند تیوفانات متیل و کاپتان

🔑پوسیدگی سیاه انگور 

عامل این بیماری قارچ  Guignardia bidwellii می باشد که بیشتر در مناطق گرم خسارت وارد می کند. قارچ عامل این بیماری می تواند تمامی اندام های سبز گیاه را آلوده کند ولی خسارت اصلی به حبه های نگور می باشد که در اثر آلودگی حبه ها چروکیده، خشک و سیاه رنگ می شود که این حبه های چروکیده و سیاه رنگ محل زمستانگذرانی این قارچ بیماریزا می باشد. روش کنترل بیماری پوسیدگی سیاه انگور مشابه کپک خاکستری انگور می باشد.

🔑پوسیدگی سفید ریشه انگور

از جمله بیماری خطرناک در باغات میوه بخصوص تاکستان ها پوسیدگی سفید ریشه می باشد. عامل بیماری پوسیدگی ریشه قارچ Rosalinia می باشد که قارچی بیماری زا بسیار مهاجم بوده که طیف وسیعی از درختان میوه را آلوده می کند. در اثر این بیماری ریشه درخت انگور دچار پوسیدگی می شود و که یک لایه سفید رنگ بر روی ریشه های پوسیده قابل نمایان نمی شود. در اثر پوسیدگی سفید ریشه درخت آلوده به تدریج ضیعف، برگ ها کوچکترو زرد رنگ، سرشاخه ها لخت، کاهش خوشه دهی و ریزش غوره ها و لخت شدن خوشه ها و در نهایت موجب خشک شدن کل درخت می گردد.

کنترل بیماری پوسیدگی سفید ریشه

🔴 استفاده از کود های دامی کاملا پوسیده و ضد عفونی شده

🔴 اصلاح روش آبیاری بخصوص در آبیاری غرقابی

🔴 جدا کردن آبیاری درختان آلوده از درختان سالم

🔴 اجتناب از استفاده بی رویه از کود های ازته

🔴 استفاده از قارچ کش های مانند الیت، تیوفانات متیل و رورال تی اس

🔴 کود دهی اصولی درختان و استفاده از کود های پتاس بالا

🔑انتراکنوز انگور

بیماری انتراکنوز انگور از جمله بیماری های خسارت زا در این محصول می باشد که عامل بیماری قارچ Elsinoe ampelina است این علائم ان بیماری  به شکل لکه های قهوه ای روی برگ، لکه های قرمز رنگ روی ساقه که به مرور باعث ایجاد زخم شده و لکه های سفید با حاشیه سیاه روی میوه ظاهر می شوند.

کنترل انتراکنوز انگور

🔴 هرس شلخه های آلوده

🔴 حذف بقایای گیاهی و برگ های خزان شده

🔴 کنترل بیمای با قارچ کش های مانند تیوفانات متیل و کاپتان

🔑گال طوقه انگور                

یکی از بیماری های خطرناک در تاکستان ها بیماری گال طوقه انگور می باشد که عامل این بیماری باکتری Agrobacterium vitis است. بارزترین علائم آلودگی به این بیماری باکتریایی ایجاد گال های در محل طوقه و غده های ریز بر روی ریشه ها اصلی درخت انگور می باشد. آلودگی به این بیماری باکتریایی موجب کوتولگی درخت، کاهش رشد رویشی، ریزبرگی و کاهش خوشه دهی می گردد.

کنترل بیماری گال طوقه انگور

🔴 استفاده از ارقام مقاوم

🔴 کاشت نهال های گواهی شده و عاری از آلودگی

🔴 خودداری از کاشت درختان در باغ هایی با سابقه آلودگی

🔴 هرس شاخه های آلوده و خارج کردن آنها از باغ

🔴 کنترل و جلوگیری از آسیب حشرات ریشه خوار مانند زنجرک به ریشه

🔑ویروس باد بزنی انگور

عامل بیماری ویروس باد بزنی انگور، ویروس Grapevine fanleaf virus می باشد. علائم بیماری برگ بادبزنی انگور بصورت کاهش رشد درخت، کاهش خوشه دهی، زرد شدن برگ ها، خطوط نواری در اطراف رگبرگ ها، تغییر شکل برگ ها و شاخه ها و  بادبزنی شدن برگ ها نمایان می شود. آلودگی به بیماری های ویروسی درمانی ندارد.

کنترل بیماری بادبزنی برگ انگور

🔴 تهیه نهال های سالم و گواهی شده

🔴 ضدعفونی ابزار هنگام هرس

🔴 رعایت بهداشت باغ مانند جمع آوری بقایای گیاهی و اندام های آلوده به ویروس و منهدم کردن آنها

🔴 کنترل ناقل بیماری های ویروسی مانند شته ها، زنجره ها

🔑جمع‌بندی

درختان انگور نیز مانند سایر درختان میوه می توانند توسط بیماری های گیاهی مختلفی آلوده شوند که در بالا به مهمترین و رایج ترین بیماری ها انگور اشاره شد که مدیریت و کنترل اصولی این بیماری ها نقش بسزایی در افزایش راندمان تولید و کیفیت این محصول مهم باغی خواهد داشت.

🔴🔴 پیشنهاد میکنیم تا چنانچه نیاز به مشاوره بیشتری در این خصوص دارید به این صفحه (از طریق این لینک فرم درخواست مشاوره) را تکمیل کنید و وقت مشاوره با گیاهپزشک را رزرو فرمائید. به شما اطمینان می دهیم که با مشاوره از متخصصین ما به بهترین نتیجه ممکن خواهید رسید 🔴🔴