اسفند 1403

🔷🔷 مقدمه

درخت انار با نام علمی Punica granatum از جمله درختان میوه بومی فلات ایران و آسیای مرکزی می باشد که از دیرباز در ایران کشت و پرورش داده شده است. میوه انار یکی ار میوه های پاییزه بسیار محبوب در ایران بوده که با فرهنگ این سرزمین پیوند عمیقی دارد. درختچه انار بیش از 500 رقم دارد که می توانند در دامنه وسیعی از شرایط آب و هوایی گرم مرطوب ساحلی تا گرم و خشک و حتی بیابانی رشد کنند. ایران از نظر سرانه تولید بزرگترین تولید کننده و از نظر عملکرد بعد از هند و چین در مقاوم سوم قرار دارد. بیماری های گیاهی مختلفی می توانند به درختچه های انار خسارت وارد کنند که مدیریت و کنترل این بیماری های گیاهی می تواند تاثیر بسزایی در افزایش راندمان تولید و افزایش کیفیت این محصول صادراتی داشته باشد. در ادامه برای آشنایی با بیماری های مهم انار ما تا انتهیا این مقاله همراهی کنید.

در این مقاله شما را با مهم‌ترین بیماری های درخت انگور آشنا خواهیم کرد و روش‌های کنترل این بیماری ها را نیز به شما خواهیم گفت.

🔻🔻🔻🔻🔻

🔑پوسیدگی فیتوفتورایی ریشه و طوقه انار

پوسیدگی فیتوفتورایی ریشه و طوقه یکی از بیماری های مهلک در درختان میوه محسوب می شود. عامل این بیماری در انار قارچ Phytophthora cactorum می باشد. علائم بیمار در درخت های انار آلوده بصورت لکه های تیره رنگ روی طوقه نمایان می شود که بافت گیاه زیر محل لکه های پوسیده، لهیده و سیاه رنگ می شود که با توسعه بیماری این پوسیدگی کل طوقه و بتدریج ریشه ها درخت را در بر گرفته و موجب سبز خشک شدن درخت می شود. علائم بیماری در اندام های هوایی گیاه بصورت ضعف و زردی، كمی رشد، کوچکی برگ ها، پژمردگی برگها، کوچکی و ریزش میوه، كاهش و نهايتا به سبز خشک شدن کل درخت منتهی می گردد.

روش کنترل پوسیدگی فیتوفتورایی ریشه و طوقه انار

🔴 کشت ارقام مقاوم

🔴 اصلاح روش آبیاری و مدیریت آبیاری

🔴 احداث نهال در خاک با زهکشی مناسبی

🔴 پوشاندند محل زخم و طوقه با مخلوط بردو و رنگ تنه

🔴 استفاده از سموم مس مانند اکسی کلر مس در آبیاری

🔑پوسیدگی ارمیلاریایی ریشه انار

یکی از بیماری های خطرناک در تمامی درختام میوه پوسیدگی آرمیلاریایی یا قارچ عسلی می باشد. عامل این بیماری قارچ Armillaria mellea می باشد که دامنه وسیعی از درختان مثمر و غیر مثمر از جمله درخت انار را مورد حمله قرار می دهد. در اثر آلودگی طوقه درخت انار به این بیماری پوست به راحتی از تنه جدا شده و پوشش کرمی رنگ در محل آلودگی طوقه و در سطح ریشه نیز رشته ای نخی مانند قهوه ای رنگ قابل رویت می باشد. در صورت مساعد بودن شرایط آب و هوایی اندام های باردهی این قارچ بصورت دسته کلاهک های قارچی به رنگ قهوه ای عسلی در پایه درختان تشکیل می شود. در اندام های هوایی درخت علائم آلودگی بصورت ضعف و زردی عمومی درخت، کم رشدی، کوچک شدن برگ ها، سرخشکیدگی و مرگ ناگهانی درخت می باشد. با توجه به ماندگاری طولانی مدت این قارچ در خاک و دامنه میزبانی وسیع آن استفاده از روش های تلفیقی برای کنترل این بیماری خطرناک ضروری می باشد.

روش های کنترل پوسیدگی آرمیلاریایی ریشه

🔴 در صورت بروز آلودگی محدود حذف کامل نهال

🔴 استفاده از کود دامی کاملا پوسیده

🔴 استفاده از گوگرد بصورت گرانول در چالکود زمستانه

🔴 استفاده از قارچ کش های مانند تیوفانات متیل یا رورال تی اس در آبیاری

🔴 استفاده از کود های پتاسیم بالا در برنامه غذایی

🔑انتراکنوز یا اسکب انار

بیماری انتراکنوز یا اسکب انار از جمله بیماری های شایه انار در مانطق گرم و مرطوب می باشد و عمده خسارت این بیماری قارچی بر روی کیفیت و بازار پسندی محصول میوه می باشد و به شدت بازار پسندی میوه را کاهش داده و خسارت سنگینی به باغدار وارد می کند. عامل بیماری اسکب انار قارچ Elsinoe punicae می باشد که موجب بدشکلی، چروکیدگی، قهوه ای و سیاه شدن گلها در آغاز فصل، ریزش گلها، عدم تلقیح گل ها و ایجاد لکه های قهوه ای و چوب پنبه ای روی میوه می شود. بارزترین علائم این بیماری حالت اسکب یا لکه های چوب پنبه ای با رگه های برجسته بر روی میوه می باشد.

روش کنترل بیماری اسکب انار

🔴 حذف بقایایی گیاهی و میوه های آلوده از روی درخت

🔴 استفاده از قارچ کش های مانند کاپتان و تیوفانات متیل بعد از گل دهی و تشکیل میوه

🔴 محلولپاشی کود سیلیکات پتاسیم

🔑سفیدک سطحی انار

بیماری سفیدک سطحی انار از بیماری های رایج در مناطق شمای ایران می باشد که آلودگی در آب و هوای مرطوب و خنک اوایل فصل بهار نمایان می شود. مسیلیوم های قارچ سفیدک سطحی Erysiphe punicae روی برگ ها بصورت پوشش نمدی سفیدک رنگ ظاهر می شود که می تواند به سایر قسمت های هوای گیاه مانند سرشاخه ها، گل ها و میوه تازه تشکیل شده نیز کشترش پیدا کند. آلودگی به این بیماری ممکن است موجب اختلال در رشد سرشاخه ها، بعد شکلی و ریزش گل ها و ریزش میوه های تازه تشکیل شده گردد.

روش کنترل بیماری سفیدک سطحی انار

🔴 با توجه به ماهیت این بیماری و تک چرخه ای بودن آن حذف بقایای گیاهی آلوده بعد از خزان و استفاده از قارچ کش مانند کاپتان، پنکونازول و استروبی در اوایل فصل می توان این بیماری را کنترل کرد.

🔑پوسیدگی و ترشیدگی میوه انار

پوسیده شدن یا ترشیدن انار شایع ترین بیماری پس از برداشت یا نگهداری انار در سرد خانه می باشد. گونه های مختلفی از قارچ های  قارچ های Aspergillus, Penicillum, Botrytis, Rhizopus, Alternari و Nematospora می‌توانند موجب پوسیدگی میوه انار شوند. این قارچ های می توانند از محل ترک ها، زخم ها و محل خسارت آفات مانند سن و کرم گلوگاه انار ایجاد آلودگی کنند. اگر محل آلودگی گلوگاه انار باشد پوست انار سالم بوده و تشخیص میوه آلوده ممکن نیست ولی در محل زخم و ترک ها پوست میوه نرم و لهیده می شود.

روش کنترل پوسیدگی میوه انار

🔴 جداسازی میوه های آلوده و زخمی یا ترک خورده قبل از انتقال به سردخانه

🔴 کنترل آفات مانند کرم گلوگاه انار و سن

🔴 برداشت به موقع محصول

🔴 برقراری شرایط تهویه و دمایی مناسب در سردخانه

🔑سوختگی باکتریایی انار

سوختگی باکتریایی انار ناشی باکتری بیماریزا  گیاهیXanthomonas citri می باشد در اثر آلودگی به این باکتری لکه های سیاه رنگی روی برگ ها و میوه ها ظاهر می شود که در صورت توسعه بیماری می تواند موجب ریزش برگ ها، ترک خوردگی  و پوسیدگی میوه و شانکر روی تنه درخت گردد. برای کنترل این بیماری رعایت بهداشت باغ، حذف بقایای گیاهی آلوده و استفاده از قارچ کش های مسی موثر می باشد.

🔑نماتد گره ریشه ای انار

نماتد های انگل گیاهی موجودات کرمی شکل میکروسکوپی می باشد که گونه های مختلف انها می توانند روی دامنه وسیعی از محصولات کشاورزی و باغی خسارت سنگینی وارد کنند. یکی از این نماتد ها انگل گیاهی نماتد گره ریشه انار .Meloidogyne sp می باشد که موجب حالت گال یا گره مانند روی ریشه ها فرعی درخت انار می شوند. تغذیه این نماتد از ریشه درخت موجب توقف رشد و ضعف عمومی درخت، زردی برگ‌ها، قهوه ای شدن حاشیه برگ ها، ریزش برگ‌های انتهایی شاخه‌ها و خشکیدگی تدریجی سرشاخه‌ها، کاهش تولید گل و میوه و در نهایت زوال تدریجی درخت می گردد.

روش کنترل نماتد گره ریشه انار

🔴 بطور کلی کنترل نماتد های انگل گیاهی در خاک امری سخت و نیازمند استفاده از روش های در قالب مدیریت تلفیقی می باشد. کنترل علف های هرز باغ، رعایت بهداشت باغی، عدم استفاده کود دامی غیر پوسیده، تهیه نهال از نهاستان های معتبر و عاری از آلودگی، چالکود گوگرد در پای درخت، استفاده کود های پتاس بالا در برنامه غذایی، مدیریت و اصلاح آبیاری و استفاده از نماتد کش های مانند ولوم و ترویگو می تواند جزی از این مدیزت تلفیقی باشد.

🔑ترک خوردگی میوه انار

بکی از بیماری های فیزیولوژیکی یا عارضه های شایع در باغات انار ترک خوردگی میوه انار می باشد که عوامل مختلف محیطی، تغذیه ای و مدیریتی می توانند در ایجاد و تشدید این عارضه دخیل باشد. عواملی مانند تغییر آب و هوا، آبیاری نامنظم، آفتاب سوختگی، کمبود بور و کلسیم، اختلالات هورمونی و آفات مکنده می توانند باعث بروز ترک خوردگی میوه انار شود و اقداماتی که موجب جلوگیری یا رفع این عوامل گردد در کاهش این عارضه موثر خواهد بود.

روش های کنترل ترک خوردگی انار 

🔴 آبیاری منظم

🔴 استفاده از اسید جیبرلیک در زمان رسیدن میوه

🔴 محلول پاشی کود کلسیم-بور

🔴 استفاده از کود پتاس بالا مانند سیلیکات پتاسیم در زمان رسیدن میوه و آفتاب سوختگی

🔴 کنترل آفات مکنده مانند شته، سن و کنه ها

🔑آفتاب سوختگی انار

آفتاب سوختگی انار از جمله بیماری فیزیولوژیکی رایج در مناطق گرم و خشک مانند یزد می باشد. در اثر گرمالای بالا و تابش شدید آفتاب پوست تنه درختان روبرو آفتاب خشک، پوست پوسته شده و حمله سوسک چوبخوار در این مرحله موجب تشدید و تسریع در خشک شدن درخت می گردد. همچنین آفتاب سوختگی می تواند موجب زردی، پژمردگی، ریزش برگ‌ها و کوچک ماندن و ریزش میوه‌ها نیز گردد.

روش های کنترل آفتاب سوختگی

1- استفاده از ارقام مقاوم

2- هرس اصولی درختان انار

3-پوشاندندن تنه درختان با پوشش محافظتی مانند ترکیب رنگ تنه و بردو

4- محلولپاشی یا گرد پاشی ترکیباتی مانند کائولین، سیلیکات پتاسیم

🔑جمع‌بندی

درخت انار نیز مانند سایر درختان میوه ممکن است در معرض حمله عوامل مختلف بیماریزا گیاهی قرار گیرد که آشنایی با بیماری های مهم انار و اجرای روش کنترل این بیمارها در کنار سایر عوامل دخیل در مدیریت باغ تاثیر بسزایی در افزایش راندمان تولید و افزایش کیفیت این میوه محبوب پاییزی خواهد داشت.

🔴🔴 پیشنهاد میکنیم تا چنانچه نیاز به مشاوره بیشتری در این خصوص دارید به این صفحه (از طریق این لینک فرم درخواست مشاوره) را تکمیل کنید و وقت مشاوره با گیاهپزشک را رزرو فرمائید. به شما اطمینان می دهیم که با مشاوره از متخصصین ما به بهترین نتیجه ممکن خواهید رسید 🔴🔴

🔷🔷 مقدمه

درخت انار با نام علمی Punica granatum از جمله درختان میوه بومی فلات ایران و آسیای مرکزی می باشد که از دیرباز در ایران کشت و پرورش داده شده است. میوه انار یکی از میوه های پاییزه بسیار محبوب در ایران بوده که با فرهنگ این سرزمین پیوند عمیقی دارد. درختچه انار بیش از 500 رقم دارد که می توانند در دامنه وسیعی از شرایط آب و هوایی گرم مرطوب ساحلی تا گرم و خشک و حتی بیابانی رشد کنند. ایران از نظر سرانه تولید بزرگترین تولید کننده و از نظر عملکرد بعد از هند و چین در مقاوم سوم قرار دارد. درخت انار مانند سایر درختان میوه می تواند میزبان آفات مختلفی مانند کرم گلوگاه انار باشد که درصورت عدم آشنایی به این آفات و مدیرت و کنترل آنها می تواند منجر خسارت سنگین به این محصول باغی گردد.

در این مقاله شما را با مهم‌ترین بیماری های درخت انگور آشنا خواهیم کرد و روش‌های کنترل این بیماری ها را نیز به شما خواهیم گفت.

🔻🔻🔻🔻🔻

🔑کرم گلوگاه انار

کرم گلوگاه انار مهمترین و خسارت زاترین آفت این محصول باغی محسوب می شود که در اغلب مناطف انار کاری ایران شایع می باشد. کرم گلوگاه انار در واقع نوعی شبپره کوچک بنام Spectrobates ceratoniae می باشد که در فصل بهار و همزمان با تشکیل میوه انار پس از جفت گیری در قسمت گلوگاه یا تاج انار تخم ریزی می کنند. تخم ها بیضوی و به رنگ سفید مایل به زرد بوده و بعد از ۴ تا ۶ روز بسته به دما تفریخ شده و لاروهای جوان خاکستری رنگ مایل به سفید یا مایل به قرمز کم رنگ به داخل میوه تازه تشکیل شده نفوذ می کنند در این مرحله لاروه ها با تغذیه از دانه های انار به لاروی سنین بالا تبدیل می شود. این آفت در داخل بقایای میوه روی درخت و یا زیر درخت و گاهی زیر پوست درختان زمستان گذرانی کرده و در اواسط بهار به شفیره قرمز رنگ و بعد از یک تا دو هفته به پروانه های بالغ تبدیل می شود. حشره کامل پروانه کوچکی با بال‌های جلویی خاکستری تیره با دو نوار عرضی ورگبال ها اندازه‌ای تیره تر از متن بال ها، بال‌های عقبی نیمه شفاف، خاکستری مایل به سفید می باشند. کرم گلوگاه انار یک آفت پلی فاژ (چند میزبانه) می باشد که علاوه بر انار به میوه های پسته، گردو، بادام، فندق، پرتقال، زردآلو و به خصوص انجير حمله کرده و خسارت وارد ميكند.

خسارت اصلی کرم گلوگاه در مرحله لاروی اتفاق می افتد. لاروهای این آفت پس از نفوذ از دانه های تازه تشکیل شده انار تغذیه می کند و علاوه بر خسارت مستقیم محل نفوذ این لاروها موجب تسهیل در آلودگی های ثانویه به سایر عوامل مانند قارچ ها می شود که موجب ترشیدگی و پوسیدگی میوه انار می گردد. کرم گلوگاه انار می تواند تا 80 درصد به این محصول خسارت وارد کند.

روش های کنترل کرم گلوگاه انار

استفاده از آفت کش ها برای کنترل شیمیایی این آفت تاثیر چندانی ندارد اما استفاده تلفیقی از روش های زیر در کنترل این آفت موثر خواهد بود.

🔴 خالی کردن پرچم های گلوگاه میوه بعد از فندقی شدن با فرچه های مخصوص

🔴 استفاده از تله های فرمونی برای اختلال در جفتگیری پروانه های بالغ

🔴 استفاده از زنبورهای پارازیتوئید مانند تریکوگراما

🔴 جمع آوری و حذف بقایا و میوه های آلوده بخصوص میوه های ریخته روی زمین

🔴 تغذیه مناسب درختان انار بخصوص با کود های پتاسیمی

🔑شته سبز انار

یکی از شایع ترین آفات انار، شته سبز انار با نام Aphis punicae در مناطق انارکاری می باشد. شته از جمله آفات مکنده هستند که از شیره سلولی درختان تغذیه می کنند و مواد دفعی آن ها بصورت مواد چسبناک براق به اصطلاح عسلک روی برگ ها و سایر بخش های گیاه قابل رویت می باشد. خسارت ناشی از تغذیه شته انار در ابتدای فصل موجب ریزش غیر طبیعی گل‌های اول انار می شود. شته انار می تواند به سطح زيرين برگها، جوانه ها، گل ها و سرشاخه ها درخت حمله کرده و باعث بدشکلی برگ ها، ضعف عمومی درخت، توقف رشد سرشاخه ها، ريزش گلها و ميوه های جوان ميشود.

روش کنترل شته سبز انار

🔴 سمپاشی زمستانه یا ترکیب روغن ولک و اتیون

🔴 سمپاشی به محض مشاهده آفت با شته کش های مانند ایمیداکلوپراید، دی کلرووس و استامی پراید

🔑سوسک چوبخوار انار

سوسک چوبخوار انار با نام علمی Chrysobothris parvipunctata یکی از افات خسارت زا در باغات انار محسوب می شود که آفت بصورت شفیره در شاخه های انار زمستانگذرانی کرده و با گرم شدن هوا در اوایل فصل بهار به حشره باغ (سوسک سیاه رنگ) تبدیل شده و پس از جفت گیری روی شاخه های انار تخمریزی می کند. لاروهای تفریغ شده از تخم ها به رنگ کرم مایل به زرد و بطول 3-4 سانتی متر به داخل پوست شاخه ها نفوذ کرده و در اثر تغذیه از بافت چوب موجب ضعف عمومی درخت و خشک شدن شاخه ها و در صورت شدت آلودگی موجب خشک شدن کل درخت می گردد.

کنترل سوسک چوب خوار انار

🔴 رعایت بهداشت باغی، هرس سرشاخه های آلوده و جمع آوری و حذف بقایایی آلوده

🔴 تقویت درختان انار با استفاده از برنامه کودی اصولی

🔴 استفاده از تله های فرمونی

🔴 کنترل بیولوژیکی با استفاده از حشرات پارازیتوئیدی

🔴 سمپاشی باغ در زمان ظهور حشرات بالغ با استفاده از سمومی مانند سایپرمترین، مالاتیون

🔑کرم سفید ریشه انار

کرم سفید ریشه با نام علمی Polyphylla ollivieri یکی از آفات بسیار خطرناک در باغات میوه می باشد که می تواند منجر به خشک شدن کامل درخت میوه گردد. حشره بالغ سوسک سیاهرنگ با لکه های سفید روی بالپوش ها می باشد که در خاک یا انبار کود دامی تخمریزی کرده و لاروهای های این آفت بصورت کرم های مفتولی شکل خمیده و سفید رنگ می باشد که از ریشه درختان تغذیه کرده و موجب ضعف عمومی درخت و در نهایت خشک شدن آن می گردد. چرخه زندگی این آفت چند ساله می باشد و  بسیار پلی فاز بوده و از ریشه اغلب درختان میوه تغذیه می کند.

روش های کنترل کرم سفید ریشه

🔴 عدم استفاده از کود دامی تازه و غیر پوسیده در باغات

🔴 استفاده از یخ آب زمستانه

🔴 استفاد ه از تله های فرمونی در زمان ظهور حشره های بالغ

🔴 رعایت بهداشت باغی

🔴 چالکود گوگرد و فیپرونیل گرانول در اطراف ریشه درختان

🔴 استفاده از سموم مانند سایپرمترین و فیپرونیل در آبیاری

🔑شپشک آردآلود انار

خسارت اصلی شپشک آراد آلود انار  Pseudococcus citri  بر روی میوه انار می باشد که باعث کاهش بازارپسندی میوه می گردد. شپشک آرد آلود بیشتر در مناطق مرطوب مانند شمال کشور مشاهده می گردد که شپشک های ماده سفید رنگ و شپشک های نر قهوه ای از شیره گیاهی برگ ها و شاخه ها تغذیه کرده و موجب ضعف درخت می شود.

کنترل شپشک آرد آلود انار

🔴 سمپاشی زمستانه با روغن ولک و اتیون

🔴 سمپاشی درختان به محض مشاهده آفت با اتیون یا مالاتیون

🔑کنه قرمز انار

کنه قرمز انار Tenuipalpus punicae یکی از آفات خسارت زا در باغات انار در مناطق گرم و خشک محسوب می شود. تغذیه کنه ها از شیره گیاهی برگ ها موجب ضخیم شدن، زنگ زدگی و ریزش برگ ها و تغذیه از پوست میوه منجر به کوچک شدن میوه ها، خشک شدن پوست میوه، ایجاد لکه های قهوه ای و برنزه روی پوست میوه، ترک خوردگی پوست میوه، بی مزه شدن دانه های میوه و در نهایت ریزش میوه می شود.

کنترل کنه قرمز انار

🔴 سمپاش زمستانه یا روغن ولک و کنه کشی مانند فن پروکسی میت، اسپیرودیکلوفن

🔴 آبیاری منظم باغ و جلوگیری از کاهش شدید رطوبت باغ

🔑جمع‌بندی

درختان انار مانند سایر درختان میوه توسط آفات مختلف می تواند مورد حمله قرار بگیرد که کرم گلوگاه انار، شته سبز انار و کنه قرمز انار جز مهمترین آفات این محصول باغی محسوب می شود که مدیریت و کنترل اصولی این آفات در کنار استفاده از یک برنامه کودی و تغذیه ای مناسب موجب کاهش خسارت آفات و افزایش کمیت و کیفیت محصول و در نهایت افزایش درآمد باغداران زحمنکش خواهد شد.

🔴🔴 پیشنهاد میکنیم تا چنانچه نیاز به مشاوره بیشتری در این خصوص دارید به این صفحه (از طریق این لینک فرم درخواست مشاوره) را تکمیل کنید و وقت مشاوره با گیاهپزشک را رزرو فرمائید. به شما اطمینان می دهیم که با مشاوره از متخصصین ما به بهترین نتیجه ممکن خواهید رسید 🔴🔴